De glastuinbouw & Nederland: Samen door met de energietransitie

U kent de glastuinbouwsector van die lekkere groenten en fruit en vrolijke bloemen en planten. Maar weet u dat er in onze kassen nog veel meer moois groeit? Zoals innovatieve technologie die ons land helpt bij de energietransitie. Grote kans dat uw huis nu of in de toekomst verwarmd wordt door onze kassen. Ook levert de glastuinbouw dankzij hightech kassen inmiddels zo’n 10% van de stroom in Nederland. Wat ons betreft wordt dat alleen maar meer.

Investeren in de energietransitie is dan wel een must. Door de huidige gasprijzen is dat bij veel bedrijven tot stilstand gekomen. Een verandering in het overheidsbeleid is daarom noodzakelijk, want de energietransitie moet door!

Glastuinbouw en gasprijzen: wat is er aan de hand?

De hoge gasprijzen hebben ingrijpende gevolgen voor consumenten, bedrijven en industrie. In de glastuinbouwsector komt 40% van de bedrijven in financiële problemen. Dat heeft een enorme maatschappelijke impact. Werknemers verliezen hun baan, familiebedrijven gaan failliet, stijgende prijzen van groenten, fruit, bloemen en planten en de energietransitie dreigt stil te vallen.

In de kassen wordt tegenwoordig ook energie geoogst. Stroom en warmte die een belangrijke bijdrage leveren aan de energietransitie van Nederland. Zonder de inbreng van de teeltbedrijven moeten klimaatambities worden bijgesteld. En dat terwijl de energietransitie door moet, in het belang van heel Nederland!

De extreem hoge gasprijzen brengen veel tuinders acuut in financiële problemen. Daardoor is het voor deze ondernemers niet mogelijk om te innoveren. Investeren in de toekomst is een must.

Ondernemersverhalen

Niet alleen kwekers, de hele keten lijdt onder hoge energieprijzen

Annemiek Hofland (Hofland Flowering Plants): 'De gasprijs is onbetaalbaar geworden voor veel bedrijven. Dat heeft gevolgen voor de ondernemers en hun medewerkers, maar ook voor toeleveranciers en afnemers. De hele keten wordt geraakt.'

Als dit doorgaat, zijn er dadelijk steeds minder Nederlandse groenten

Jan Janssen (Kwekerij Janssen): 'Als de gasprijzen zo hoog blijven zullen, dan moeten steeds vaker groenten uit andere landen geïmporteerd worden. Dat is zonde, want Nederlandse groenten zijn de beste, de schoonste en de mooiste van de wereld.'

Hoge energieprijzen leiden tot veel emotionele gesprekken aan keukentafels

Mari van den Heuvel (Genson Group): 'De hoge energieprijzen hebben een enorme impact op bedrijven in de glastuinbouw. Vaak zijn dat familiebedrijven. Dat is heftig. Er vinden in deze tijd veel emotionele gesprekken plaats aan keukentafels.'

Energieverbruik

Het energieverbruik bij de teelt van groenten, fruit, bloemen en planten is sinds 1990 gehalveerd. De glastuinbouw investeert al ruim 15 jaar volop in energiebesparing en verduurzaming. We lopen voorop in de ontwikkeling en het gebruik van aard- en restwarmte. Ook zijn we initiatiefnemer van warmtenetten, waarop woningen zijn aan te sluiten.

Gas is nodig voor warmte en licht om planten optimaal te laten groeien. Veel bedrijven gebruiken hiervoor een WKK, een kleine elektriciteitscentrale. Zo’n WKK gebruikt gas en levert stroom, warmte en CO2. De stroom die niet wordt gebruikt, wordt geleverd aan net stroomnetwerk. Daar wordt uw huis dan weer mee verlicht.

 

Glastuinbouw en energietransitie: wat is er mogelijk?

De glastuinbouw wil in 2040 telen zonder gebruik van fossiele brandstoffen. Dat kan, maar dan moeten de subsidieregels van de overheid dat wel mogelijk maken. Uiteraard moeten de bedrijven financieel gezond zijn om te kunnen investeren. De overheid moet bedrijven door deze lastige periode helpen.

Dat is niet alleen belangrijk voor de bedrijven, maar ook voor de hele glastuinbouwketen én de klimaatambities van Nederland! De stroom uit de WKK’s kunnen ondernemers namelijk ook terugleveren aan het net. Door die flexibiliteit kan ons land meer en meer inzetten op groene stroom uit zonne- en windenergie. Op momenten van minder zon of wind, levert de glastuinbouw de benodigde elektriciteit. De glastuinbouw is goed voor bijna 10% van de stroombehoefte in Nederland. Kortom, de glastuinbouw helpt Nederland verduurzamen!

In de toekomst worden ook steeds meer woningen en publieke gebouwen verwarmd met dank aan de telers. Bijvoorbeeld via aardwarmteprojecten. Dit zijn veelbelovende projecten, maar ook erg kostbaar in aanvangsfase. Als de overheid de energietransitie daadwerkelijk serieus neemt, moeten zij deze ontwikkelingen ondersteunen middels passende subsidieregelingen en noodhulp voor bedrijven.

Facts & Figures

  • Nederland telt 3.137 glastuinbouwbedrijven, waarvan 1.239 glasgroente en 1.898 sierteeltbedrijven.

  • 82.120 mensen mensen werken in de glastuinbouw. In piekperioden loopt dit op tot 113.730 mensen in loondienst, via uitzendbureaus en ZZP’ers.

  • De glastuinbouw draagt € 7,9 miljard bij aan de Nederlandse economie. Dit is 1% van het bruto binnenlands product (BBP).

  • 10,4% van het energiegebruik in de glastuinbouw komt uit duurzame bronnen (aandeel duurzame energie voor Nederland: 11,1%).

  • De glastuinbouw gebruikt 2,4 miljard m3 aardgas.

  • Het energieverbruik in de glastuinbouw per eenheid product is sinds 1990 gehalveerd.

  • De Nederlandse glastuinbouw telt 20 geothermiebronnen (aardwawrmte).

Glastuinbouw en innovatie: wat zijn de nieuwe technologieën?

De glastuinbouw streeft naar een fossielvrije teelt in 2040. Dat betekent dat aardgas dan vervangen moet zijn door groen gas, of wellicht waterstof voor de WKK’s. Een ander traject is het gebruik van andere warmtebronnen, maar ook de overstap voor belichting naar energiezuinige LED-lampen.

  • Aardwarmte is een belangrijk alternatief voor het gebruik van aardgas in de glastuinbouw. Het kan in de toekomst wellicht de helft van de warmtebehoefte van de glastuinbouw dekken. Momenteel zijn er al meer dan twintig aardwarmteprojecten in Nederland, vrijwel allemaal op initiatief van de glastuinbouw.
  • Restwarmte is het benutten van lokaal en regionaal beschikbare warmte afkomstig uit de industrie. Vaak wordt deze warmte gecombineerd met aardwarmte en de WKK. Het benutten van de restwarmte van de industrie in de Botlek en Europoort om kassen en huizen te verwarmen in de regio Den Haag-Leiden is een veelbelovend project.
  • De lampen die in kassen worden gebruikt noemen we groeilicht. LED-belichting is een belangrijke ontwikkeling om te besparen op elektriciteit. Inmiddels zijn de LED’s een stuk zuiniger dan SON-T lampen bij eenzelfde hoeveelheid groeilicht. Het voordeel van LED’s is bovendien dat de plant precies het juiste lichtspectrum kan krijgen. Per gewas wordt daar onderzoek naar gedaan. De kleuren waar de plant niets mee doet, hoef je ook niet te geven. Ook dat is energiebesparing.
  • Voor een optimale groei hebben planten CO2 nodig. Daarom wordt er in de meeste kassen extra CO2 gedoseerd. Meestal worden hiervoor rookgassen gebruikt die vrijkomen bij de verbranding van aardgas in de WKK of de ketel. Als warmte en energie uit andere bronnen komt, moeten telers ook een duurzaam alternatief hebben voor hun CO2. Ook die kan in bepaalde gebieden afkomstig zijn uit de industrie. Er lopen ook projecten om CO2 te winnen uit de buitenlucht.
Glastuinbouw Nederland - © 2024