Uitzendbureaus
Krappe arbeidsmarkt
De glastuinbouw is een grote sector. Door het jaar heen werken ruim 80.000 mensen in de kas. In de piekperiode loopt dit op tot zo'n 113.000 mensen. Op de bedrijven is veel productiewerk en bovendien is het werk in diverse teelten sterk seizoensgebonden. Dit vraagt om veel mensen, die op de arbeidsmarkt in Nederland onvoldoende beschikbaar zijn. Glastuinbouwondernemers zoeken daarom mensen via inschakeling van uitzendbureaus, payroll-bedrijven of ZZP’ers. Ook de uitzendbureaus hebben met dit tekort op de arbeidsmarkt te maken. Zij werken daarom veel met internationale werknemers. De uitzendbureaus zorgen tevens voor de huisvesting van deze werknemers.
A1-verloning
Om werken door heel Europa mogelijk te maken zijn internationaal afspraken gemaakt. Afspraken voor die situaties waarin de werkgever in een ander land gevestigd is, dan waar de werknemer woont. Ook kan het werk in een ander land worden uitgevoerd. Of afspraken over de sociale zekerheid, de geldende cao en praktische zaken als arbeids- en rusttijden en arbeidsomstandigheden.
Sociale zekerheid
In Europa is de werkgever verplicht zich te melden in het land waar de premies voor de sociale zekerheid moeten worden betaald. De werkgever vraagt daar een A1-verklaring voor aan (ook wel een certificate of coverage genoemd). Advies is om als inlener de A1-verklaring in te zien en te zorgen dat de medewerkers deze ook kennen. Zij weten door de A1-verklaring waar zij verzekerd zijn, bijvoorbeeld voor werkloosheid.
Polen
Sinds het voorjaar 2022 is de controle/inzage in de A1-verklaring in Polen ook mogelijk. Toets op deze website of medewerkers in Polen zijn aangemeld. Hier is een handleiding in het Engels te vinden om van deze service gebruik te maken.
Burgerservicenummer
Om te werken in Nederland en de verloning daarvan hebben internationale werknemers een burgerservicenummer (BSN) nodig. Daarvoor moeten zij zich inschrijven bij een RNI-loket. Voorafgaand aan de afspraak bij het loket kan het inschrijfformulier online worden ingevuld.
Bekijk hier meer informatie van de Werkgeverslijn land- en tuinbouw.
BRP
Blijft een medewerker langer dan vier maanden? Dan is inschrijving in het BRP (Basis Registratie Personen) ook nodig.
Betrouwbaar uitzendbureau
Bij het inschakelen van derden zoals uitzendbureaus of zzp’ers is het van belang dat dit een betrouwbare partij is. Hiervoor is een inlener zelf aansprakelijk. Als het een malafide uitzendbureau betreft kan dit grote gevolgen voor de ondernemer hebben. In deze checklist staat praktische informatie om risico’s rond het inschakelen van derden te verminderen.
Is jouw uitzendbureau gecertificeerd?
De meest belangrijke registratie van het uitzendbureau is in het register van de Stichting Normering Arbeid (SNA). Het keurmerk van de SNA is hét keurmerk voor alle uitzendondernemingen en (onder)aannemers van werk. Via SNA kan eenvoudig worden gecontroleerd of een uitzendbureau is gecertificeerd. Via de attenderingsservice kan de inlener geattendeerd worden op wijzigingen in het register over een uitzendbureau.
Arbeidsomstandigheden
Zowel de inlener als het uitzendbureau zijn verantwoordelijk voor de veiligheid en gezondheid van uitzendkrachten op het werk. Als inlener draag je de grootste verantwoordelijkheid.
- Volgens de Arbowet is de inlener verantwoordelijk voor de veiligheid en gezondheid van al zijn werknemers, dus ook de uitzendkrachten.
- Als er een ongeval op het werk plaatsvindt en de veiligheid is niet op orde dan is de inlener daarvoor ook aansprakelijk.
- Voordat uitzendkrachten aan het werk gaan, moet de inlener hen voorzien van informatie over het werk, de risico’s en de veiligheidsmaatregelen.
- Je kunt hierbij de uitzendkrachten ook wijzen op de arbocatalogus voor glastuinbouw.
Risico's inventariseren
Als inlener moet je het uitzendbureau, voor aanvang van de werkzaamheden, een risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) sturen. Hierin staan de specifieke risico’s, die horen bij het werk dat de (internationale) uitzendkracht gaat doen.
Praktische arbochecklists zijn beschikbaar in meerdere talen (Nederlands, Engels, Duits, Pools, Bulgaars en Roemeens). Het uitzendbureau zorgt vervolgens dat de uitzendkracht de RI&E ontvangt en informeert hem of haar over de risico’s op de werkplek.
Misstanden melden
Een ondernemer geeft zelf aan bij het uitzendbureau welk loon een uitzendkracht moet ontvangen. Ook voert een ondernemer hier controle op uit. Dit is een verplichting, die in de cao is opgenomen.
Als blijkt dat het uitzendbureau niet het juiste loon aan de uitzendkracht betaalt, vraagt de ondernemer (inlener) het uitzendbureau dit te corrigeren. Een vervolgstap kan zijn een melding maken bij:
- Inspectie Sociale Zaken & Werkgelegenheid
- Stichting Normering Arbeid
- Stichting Naleving Cao voor Uitzendkrachten
Indien Glastuinbouw Nederland melding ontvangt over een lid dat vermoedelijk misstanden begaat, dan volgen we de volgende procedure.
Economische waarde
De toegevoegde economische waarde van arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa is groot, zowel op landelijk als op regionaal niveau. Dit blijkt uit een rapport van de ABU. Arbeidsmigranten dragen voor ongeveer 11 miljard euro bij aan ons nationaal inkomen, becijferde de ABU. De land- en tuinbouwsector is als grootste bedrijfstak goed voor 1,4 miljard. Iets meer dan de helft van de bijdrage van migranten aan het BBP komt ten goede aan lonen en premies voor deze arbeidsmigranten zelf. Het deel dat na aftrek daarvan overblijft - een kleine 5 miljard euro - kan worden gezien als netto bijdrage van arbeidsmigranten aan de welvaart van de Nederlandse bevolking: ongeveer 300 euro per Nederlander. In 2015 was dat nog bijna 4 miljard euro, omgerekend ongeveer 250 euro per hoofd van de bevolking.