Algemeen

Het Platform Duurzame Sierteelt coördineerde afgelopen voorjaar de reacties vanuit de tuinbouw op de geplande herziening van de schema’s Groenten & Fruit en Sierteelt van het kwaliteitscertificeringssysteem GlobalGAP. De huidige versie dateert van 2015, de bedoeling is dat er in 2022 een nieuwe versie komt. Telers krijgen daardoor extra administratieve lasten. Om te zorgen dat de certificeringseisen haalbaar en werkbaar zijn en blijven, heeft Glastuinbouw Nederland telers om reacties gevraagd en in afstemming met het Platform Duurzame Sierteelt meegedaan aan de consultatieronde voor deze herziening. Alle reacties uit de glasgroenten zijn doorgegeven aan de werkgroep Herziening GlobalGAP. Daarin zijn naast Glastuinbouw Nederland ook GroentenFruit Huis en LTO Nederland vertegenwoordigd. De werkgroep heeft alle in te brengen punten voorzien van een onderbouwing en deze ingediend bij de GlobalGAP-organisatie. De reacties uit de sierteelt onder glas zijn doorgegeven aan GlobalGAP, voorzien van een onderbouwing. Dat is gebeurd in afstemming met de bloembollensector en de sector bomen, vaste planten en zomerbloemen.

In het voorjaar presenteerde de Europese Commissie twee strategieën als onderdeel van de Europese Green Deal: ‘Van boer tot bord’ en de EU-biodiversiteitsstrategie. Het vormt de route naar gezond, betaalbaar en duurzaam voedsel voor elke Europeaan en de aanpak van de klimaatverandering. Glastuinbouw Nederland stelt zich namens de sector constructief op ten aanzien van de Green Deal en genoemde strategieën. Uitgangspunt naar 2030 is de productie van gezonde groenten en mooie bloemen en planten in een ecosysteem in een circulaire kas. Ontwikkelingen als IPM en de Kas als Ecosysteem komen echter in de knel als het pakket aan gewasbeschermingsmiddelen verder wordt ingeperkt. Ook op gebied van water laat de Nederlandse glastuinbouw een gunstige footprint achter. Bedrijven telen op intensieve wijze, gaan duurzaam om met zoet water en slagen erin de emissie naar het milieu steeds verder te verlagen. Voor een succesvolle lobby in Brussel is het van belang dat Glastuinbouw Nederland haar strategie ten aanzien van de Europese Green Deal ketenbreed afstemt met belangrijke stakeholders.

Binnen het Platform Duurzame Sierteelt zijn in september zorgen gedeeld over de internationale ontwikkelingen rond veenvrije potgrond en substraten. RHP verwacht dat de beschikbaarheid van veen als grondstof voor potgrond en substraat de komende jaren verder zal afnemen. Dit terwijl de vraag naar substraat wereldwijd juist zal blijven stijgen. Een toenemend aantal landen, zoals Engeland, Duitsland en Zwitserland, komt met steeds scherpere regels rond veenvrije potgrond. Daardoor ontstaat volgens RHP ook druk op het substraat waarop planten zijn geteeld die uit Nederland worden geïmporteerd. Potgrondmengsels zullen volgens RHP daardoor meer dan in het verleden veranderen. Zo bevatte potgrond in Nederland tien jaar geleden nog 90% veen, nu is dat 65%. De Vereniging Potgrond- en Substraatfabrikanten Nederland (VPN) werkt actief aan verhoging van het percentage hernieuwbare grondstoffen in potgrond. Dat is een positieve ontwikkeling, hoewel er ook haken en ogen aan zitten, doordat restmaterialen niet vrij van pathogenen en residu zijn.

Om de belangen van de Nederlandse tuinbouwketen beter te verdedigen in Brussel en het lobbytraject binnen de EU efficiënter te maken, is dit jaar het Tuinbouwteam Brussel EU-lobby samengesteld. Namens Glastuinbouw Nederland heeft lobbyist Thijs Jacobse zitting in dat team. Andere betrokken organisaties zijn: Royal FloraHolland, GroentenFruit Huis, VBN en LTO Nederland. De lobbyisten van genoemde organisaties werkten dit jaar vooral aan verbetering van de samenwerking en het opbouwen van het onderlinge vertrouwen. Het team heeft kernpunten geformuleerd, met daarbij een onderverdeling welke organisaties op welke dossiers leidend kunnen zijn. Glastuinbouw Nederland vervult logischerwijs een dergelijke rol op gebied van plantgezondheid. Daarbij moet zowel worden gedacht aan gewasbescherming voor de productie binnen de EU, maar ook in productielanden buiten Europa. Een ‘level playing field’ is voor Glastuinbouw Nederland van belang. Op gebied van voedselveiligheid vervult Glastuinbouw Nederland eveneens een belangrijke rol binnen het lobbyteam. Dat geldt tevens voor energie, duurzaamheid en biodiversiteit.

Vorig jaar was Glastuinbouw Nederland medeondertekenaar van het Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen convenant sierteeltsector (IMVO-CS). De afspraken werden ook ondertekend door enkele individuele sierteeltbedrijven, Royal FloraHolland, brancheorganisaties, de overheid, FNV en HIVOS. Na de ondertekening zijn werkgroepen aan de slag gegaan op het vlak van due diligence, leefbaar loon en gewasbescherming. Due diligence betekent letterlijk ‘gepaste zorgvuldigheid’. Het is een continu proces waarin bedrijven nagaan in hoeverre ze betrokken zijn bij misstanden op het gebied van bijvoorbeeld kinderarbeid, uitbuiting van werknemers of schade aan het milieu. Binnen de werkgroep Leefbaar Loon is in 2020 intensief gesproken over het gelijk trekken van het basisloon in productielanden zonder minimumloon, aan de door de Wereldbank gehanteerde armoedegrens ($1,90/dag). Bedoeling is dat uitbetaling van dat minimumloon in 2021 geborgd is. De werkgroep Gewasbescherming heeft in 2020 aansluiting gezocht bij de PPS Milieu-Indicator Gewasbescherming (MIG), een onderzoek van de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen. De werkgroep ondersteunt dit onderzoek.

De impact van de coronapandemie heeft voor relatiebeheer relatief weinig problemen opgeleverd. Bedrijven zijn het hele jaar open en personeel kan niet thuiswerken. De relatiebeheerder is dus altijd welkom voor koffie. Geen handen schudden was zeker in het begin lastig. Tijdens de gesprekken kon veel informatie worden overgebracht over de diverse steunmaatregelen, maar ondernemers zorgden ook voor belangrijke signalen die zijn ingebracht bij het crisisteam. Het noodfonds en de NOW-regeling zorgden regelmatig voor discussie, maar ook de veelbesproken ODE hield de gemoederen bezig. Voor actuele informatie is vaak verwezen naar SjaakTopics. Oude en ook nieuwe contacten hebben geleid tot veertig nieuwe leden. Ondersteuning vanuit het regiobestuur werkt erg positief. Samenwerking met lokale bestuurders wordt in 2021 verder geïntensiveerd. Grootschaligheid zet verder door in de glastuinbouw. Locaties worden vaak overgenomen door bestaande leden, zodat het aantal leden weliswaar daalt, maar het areaal behouden blijft. In totaal hebben 79 leden opgezegd, vooral stoppende bedrijven. Dus in totaal is het ledental met 39 afgenomen.