Arbeid

Corona

Vanaf het moment dat COVID-19 zich vanuit Zuid-Europa ook richting Nederland verplaatste, domineerden de coronamaatregelen de agenda van de arbeidsspecialisten van zowel Glastuinbouw Nederland, de collega-brancheorganisaties als partijen als Stigas en de Werkgeverslijn land- en tuinbouw. Zorg om de fysieke gesteldheid van het personeel, voorkomen van besmetting en verspreiding en het realiseren van veilige werkplekken, verantwoord personenvervoer en huisvesting vroegen om opperste paraatheid en heldere communicatie in meerdere talen. Met name de situatie van arbeidsmigranten lag bij de politiek en de media onder een vergrootglas. Dat vergrootte de noodzaak van communicatie in het Engels, Pools en Roemeens en het begeleiden van werkbezoeken van politici aan glastuinbouwbedrijven. De sector kent immers talloze voorbeelden van teeltbedrijven die op respectvolle wijze omgaan met hun internationale medewerkers. Die voorbeelden van ‘good practise’ zijn onder andere bij de Commissie Roemer nadrukkelijk onder de aandacht gebracht. Als gevolg van deze aandacht presenteert Glastuinbouw Nederland begin volgend jaar een Masterplan Internationale werknemers.

Arbeid in de toekomst

Door economische groei en dalende werkloosheid krijgen steeds meer glastuinbouwbedrijven te maken met een tekort aan personeel. Om medewerkers te behouden of aan te trekken is het van belang om het werk aantrekkelijker te maken. In het rapport ‘Arbeid in de toekomst’ van Wageningen University & Research, dat in januari werd gepresenteerd, worden zes transitiepaden omschreven, die de binding en de arbeidsomstandigheden kunnen verbeteren. Het menselijke aspect staat centraal. Het bieden van ontwikkelpaden en scholing voor werknemers is een van de transitiepaden. Voor het boeien en binden van huidige werknemers is het beschikbaar stellen van scholingsmogelijkheden van groot belang. Om voldoende gekwalificeerd personeel aan te trekken is het wenselijk dat met het gehele onderwijs wordt gewerkt aan een goede aansluiting. Imago en communicatie spelen echter een belangrijke rol. Conclusie is dat een deel van de potentiële werknemers het werk in de glastuinbouw als negatief bestempeld, maar een nog groter deel vooral geen beeld van de sector heeft. Daar moet aan worden gewerkt.

Masterplan internationale werknemers

De norm van Glastuinbouw Nederland op gebied van arbeid is goed werkgeverschap voor iedereen die in de sector werkt, zowel voor vaste medewerkers, als voor mensen die tijdelijk in de sector actief zijn. Een kleine groep hanteert echter andere normen en waarden en bezorgt de sector slechte media en een slecht imago, waar de overgrote meerderheid van goedwillende bedrijven enorme last van heeft. De ondernemersgroep Arbeidsmarkt en Onderwijs heeft daarom besloten de handschoen op te pakken en een masterplan op te stellen. De ondernemers in de glastuinbouw zijn zich nadrukkelijk bewust van het grote belang van de internationale werknemer voor de sector. De ondernemers hebben er alle belang bij dat zaken goed worden geregeld en dat de mensen zich fijn voelen in de periode dat zij in Nederland zijn. Inmiddels wordt hard gewerkt aan het genoemde masterplan. Het gaat in op aspecten als: keurmerken; helpdesk voor internationale werknemers; onderzoek naar belemmeringen en doorstroom; duurzame ontwikkeling internationale werknemers; verantwoordelijkheden inlener; ‘best practises’; participatie in actieplan Taskforce Arbeid LTO Nederland.

Arbeidsmarkt

Om ook in de toekomst gegarandeerd te zijn van hoogwaardig, gemotiveerd personeel, moet de glastuinbouw de komende jaren op vele fronten actief zijn. De arbeidsmarktprojecten leveren weliswaar positieve reacties op, interesse van glastuinbouwbedrijven kan beter. Neem Go Go Greenhouse. Het principe daarvan is eenvoudig en efficiënt: vertel de werkzame scholieren op het bedrijf meer over de uiteenlopende werkzaamheden en disciplines en leidt ze ook rond. Op die manier krijgen ze een beter beeld van de toekomstmogelijkheden in de sector en dragen ze een positief verhaal uit. Jongeren die meedoen aan Vlog uit de kas vervullen al een ambassadeursfunctie voor de sector. Dat leverde deze zomer zes leuke, gevarieerde vlogs op. De jonge Milan haalde daarmee zelfs het Jeugdjournaal. Aan het einde van dit jaar is het initiatief genomen om het project Tuinbouw als Tussenjaar een nieuwe impuls te geven. Genoemde arbeidsmarktprojecten worden mede mogelijk gemaakt door Colland.

Human Capital Agenda

Een werkconferentie medio januari legde de basis van de Human Capital Agenda van Glastuinbouw Nederland. Op basis van de inzichten en de input verkregen tijdens de werkconferentie stelde de ondernemersgroep Arbeidsmarkt & Onderwijs die Human Capital Agenda Glastuinbouw 2020 - 2022 op. Hierin staan zes speerpunten beschreven waaraan de komende twee jaar wordt gewerkt. Die speerpunten zijn: sectorbranding; leren en ontwikkelen op de werkvloer; versterking samenwerking tussen onderwijs, kennis en bedrijven; het vergroten van de uitwisseling van arbeidsmarktprojecten; internationale medewerkers; eerlijk, veilig en gezond werk.
Werknemers, zowel vast als flex, zijn het belangrijkste kapitaal van glastuinbouwbedrijven. Goed en aantrekkelijk werkgeverschap zijn daarom belangrijke speerpunten. Zeker gezien de krapte op de arbeidsmarkt. Glastuinbouw Nederland stelde daarom dit visiedocument op vanuit het programma Verantwoorde Glastuinbouw, waarin goed werkgeverschap centraal staat. Hierin staat tevens een checklist aan de hand waarvan een ondernemer zichzelf kan toetsen.

Kasgroeit

Om medewerkers is de glastuinbouw te binden en gemotiveerd te houden zijn scholing en opleiding essentiële arbeidsvoorwaarden. In samenwerking met Kasgroeit zijn op dat gebied concrete stappen gezet in 2020. Bij Kasgroeit komen er vanuit de sector steeds vaker vragen over opleidingen die aansluiten op de grote ontwikkelingen binnen bedrijven en de behoeftes van de medewerkers. Ook de Human Capital Agenda 2020 - 2023 van Glastuinbouw Nederland appelleert hier aan. Omdat per bedrijf en medewerker de vraag zo verschilt, is het idee ontstaan om talentvolle medewerkers meer op maat kansen te bieden. In oktober is de brancheopleiding Glastuinbouw van start gegaan, opgezet samen met Inholland Academy. Het betreft een modulaire opleiding die speciaal is opgezet voor medewerkers die zich willen ontwikkelen naar een hoger niveau binnen het glastuinbouwbedrijf waar ze werken. De snelle beleidsmatige en technologische ontwikkelingen in de sector vragen om steeds andere competenties van vooral leidinggevenden en teeltspecialisten. De brancheopleiding kent daarom twee richtingen: Bedrijfsvoering en Teelt. Stigas en Kasgroeit werken daarnaast samen op gebied van eerlijk, veilig en gezond werken.

Glastuinbouw Nederland - © 2024