Regio

Ondanks het uitstel van inwerkingtreding van de nieuwe Omgevingswet, werd in veel provincies en gemeenten gewerkt aan omgevingsvisies, -plannen en/of -verordeningen. In veel regio’s zijn zienswijzen in gediend en is lobby gevoerd met het oog op fysieke én virtuele ontwikkelingsruimte voor glastuinbouw. Inspraak op de provinciale Omgevingsvisie en -verordening Limburg heeft positieve aandacht en ruimere mogelijkheden voor doorontwikkeling van Limburgse glastuinbouwgebieden opgeleverd. In Gelderland is ingesproken op de nieuwe Provinciale Verordening met focus op de individuele ontwikkelingsruimte van solitaire bedrijven en het opnieuw vaststellen van de intensiveringsgebieden. ZLTO en Glastuinbouw Nederland hebben een gezamenlijke zienswijze op de provinciale omgevingsverordening Brabant ingediend. De zienswijze sluit aan bij de standpunten voor glastuinbouw en teeltondersteunende voorzieningen Brabant/Zeeland. Dit heeft geleid tot een aanpassing in de concept omgevingsverordening ten gunste van solitaire glastuinbouwbedrijven. Er zijn diverse gesprekken gevoerd met provincie Zeeland voor de Zeeuwse omgevingsvisie en omgevingsverordening.

Voor Lingewaard en Midden-Groningen zijn inspraakreacties geschreven op gemeentelijke gebiedsvisies. De Visie Glastuinbouw Bommelerwaard 2030, opgesteld op initiatief van Glastuinbouw Nederland, vormt de basis voor gesprekken met raadsfracties en zienswijzen voor Omgevingsvisies Bommelerwaard en Tielerwaard. Mede door de inzet van jongeren is het wederzijdse begrip bevorderd, vanuit de behoefte om verbinding met de omgeving te versterken. Dit thema krijgt verdere uitwerking. Gesprekken en lobby hebben ertoe geleid dat tuinbouwbouwgebied De Ruilverkaveling (De Kwakel) deels is behouden voor (glas)tuinbouw. Voor het cluster Tuinderslaan (Mijdrecht) is succesvol ingezet op transformatie en flankerend beleid. Actieve betrokkenheid en input bij gemeente Westland heeft geleid tot voor herstructurering glastuinbouw nuttig instrumenten: ‘compensatiefonds glastuinbouw’ en de aangepaste handhavingsstrategie voor strijdig gebruik van bedrijfswoningen. Glastuinbouw Nederland neemt deel in de werkgroep ‘Herstructurering Kleihoogt en Noordpolder’ van Greenport West-Holland en voorziet een actieve rol in vervolgsacties.

Samenwerking in en met de regionale greenports valt niet meer weg te denken voor de regio’s van Glastuinbouw Nederland. De verbeterde verbinding en afstemming tussen Glastuinbouw Nederland met Greenports Nederland heeft positieve doorwerking op de samenwerking in de regio’s. De gevestigde Greenports zijn Noord-Holland Noord, Aalsmeer, Duin & Bollenstreek, West-Holland, Boskoop, Gelderland en Venlo. Op 7 juli werd Greentechport Brabant gepresenteerd, waaraan ook ZLTO en Glastuinbouw Nederland een bijdrage leveren. Aansluitend zijn gesprekken gevoerd met potentiële partners, waaronder tuinbouwbedrijven. In de regio Groningen Drenthe is het initiatief genomen om te komen tot een Greenport Noord-Nederland. Ook Friesland is gevraagd om aan te sluiten bij dit initiatief.

Het belang van beschikbaarheid van voldoende goed gietwater staat hoog op de prioriteitenlijst. In overleg met waterschappen, provincies en gemeenten werkt Glastuinbouw Nederland in de diverse regio’s aan borging van beleidsruimte voor toepassing van omgekeerde osmose. Dergelijke overlegtrajecten zijn gaande in Limburg, Zeeland en Brabant. In Drenthe wordt samen met stakeholders onderzoek gestart naar aanvullend goed gietwater, waarbij omgekeerde osmose een van de opties is.

Het zuiveringscollectief Bommelerwaard is vanaf januari operationeel; voor 250 ha glas wordt het afvalwater centraal in Zaltbommel gezuiverd. Normoverschrijdingen van gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater in de NOP vormden aanleiding tot overleg met Waterschap Zuiderzeeland om de knelpunten te analyseren en waar nodig het gesprek met telers aan te gaan. Samen met het Hoogheemraadschap Rijnland is het eerste traject gebiedsgericht meten in de Schinkelpolder (Aalsmeer) gestart. De gebiedsgerichte aanpak water in Steenbergen en Made is afgerond en publicatie heeft plaatsgevonden.

De belangstelling voor biodiversiteit is in opdracht van Glastuinbouw Nederland dit jaar bij tuinders in Oostland geïnventariseerd. Intentie is onderzoek te starten naar de relatie van verhoogde biodiversiteit op de teelt. Bij vier bedrijven wordt een perceel bij de kas ingezaaid en aangeplant, waarna gedurende twee jaar lang metingen worden gedaan en de invloed op de teelt in de kas kan worden vastgesteld.

Regionale klankbordgroepen zijn in 2021 gevormd om initiatieven op het thema arbeidsmarkt en scholing in de regio te initiëren, toetsen en faciliteren. In Groningen Drenthe heeft dit geresulteerd in bedrijfsbezoek van decanen en mentoren van scholen aan glastuinbouw. In Gelderland wordt met Helicon/Yuverta ingezet op cursusssen/opleidingen en verbeteren van de kwaliteit van onderwijs. Ook staat het initiatief Betuwe on Stage op de rol waarbij tuinbouwbedrijven zich kunnen presenteren aan scholieren om bedrijven te bezoeken. In de NOP wordt samen met Kasgroeit en Nieuwland gewerkt aan een aanpak voor Arbeidsmarkt Scholing met als eerste aandachtspunt coördinatie van vraag en aanbod van cursussen en opleidingen.

Het Masterplan Internationale Werknemers en Huisvesting internationale medewerkers bij glastuinbouwbedrijven staan in de focus van belangstelling; intern én extern. Gemeentelijk en provinciaal beleid omtrent huisvesting is divers, biedt over het algemeen te weinig ruimte voor (bedrijfsgebonden) huisvestingsinitiatieven en vraagt regionaal veel aandacht. Zo biedt de ruimtelijke verordening van de provincie Zuid-Holland geen mogelijkheid medewerkers te huisvesten op glastuinbouwpercelen. Middels een aantal pilots in gemeente Westland is een opening gevonden om huisvesting op percelen bij glastuinbouwbedrijven mogelijk te maken.

Een scala aan bijeenkomsten, activiteiten, acties, trajecten en projecten is en wordt opgepakt om de energietransitie in de praktijk vorm te geven. Verkenning voor Waadhoeke (Friesland) naar restwarmte en CO2 (BioLNG). Een analyse in de NOP zodat netbeheerder Liander beter kan inspelen op knelpunten in het elektriciteitsnetwerk. Op initiatief van de sector investeert Liander om knelpunten in het elektriciteitsnetwerk in de Bommelerwaard aan te pakken in 2023. In Oost-Gelderland Oost (Next Garden) is overleg gestart met de gemeente Lingewaard over de mogelijke aanleg van een warmtenet. In West-Gelderland is beschikbaarheid van CO2 urgent en is een definitief ontwerp distributienetwerk CO2 uitgewerkt. In Brakel is het project Smart Grid gestart om binnen het cluster de energiestromen te optimaliseren. De verleende opsporingsvergunning aardwarmte in Rijnland was aanleiding tot het vormen van de ondernemersgroep energie in Trappenberg-Kloosterschuur (Rijnsburg). In Limburg blijven provincie, gemeente en sector actief lobbyen om te kunnen beschikken over aardwarmte en om bestaande geothermieputten weer veilig in operatie te krijgen. Overleg met gemeenten, provincie en RES is gericht om ruimte te bieden voor realisatie van alternatieve verduurzamingsopties uit biomassa (houtstook, bio/groen gas en composteringswarmte).    

Glastuinbouw Nederland en ZLTO hebben een lobbydocument opgesteld waarmee de RES tafels en provincie Noord-Brabant worden geattendeerd op de koppelkansen die de glastuinbouw biedt. Input is geleverd bij te vormen Energielandschap gemeente Reimerswaal Zeeland. De haalbaarheidsstudie is gestart voor de warmte/CO2 leiding van Attero Moerdijk naar Made/Spiepolder.