De vorming van nieuwe coalities in de belangrijke glastuinbouwgemeentes Westland, Aalsmeer, maar ook in de regio Noord-Holland Noord vormen de rode draad in de agenda van Jacco Vooijs in het eerste half jaar van 2022. In die delen van het land is hij immers regiovoorzitter van Glastuinbouw Nederland, naast zijn taken in het landelijke bestuur. Die rol van verbinder, of zoals hij het zelf noemt ‘liaisonofficier’, is hem op het lijf geschreven. In rap tempo zet hij zijn activiteiten van de afgelopen maanden en komende weken uiteen: “Samen met de regiocoördinatoren van Glastuinbouw Nederland bestudeer ik de verschillende coalitieprogramma’s, op zoek naar antwoord op de vraag: wat betekenen de plannen voor de glastuinbouw. Daarnaast zoeken we nadrukkelijk contact met nieuwe lokale politici; kennismaken, informeren en ze meenemen naar glastuinbouwbedrijven. Nu is het moment om met elkaar te bepalen waar we met elkaar naartoe willen. De periode van piketpaaltjes slaan en stippen zetten op de horizon, aanhakend op de plannen van de nieuwe gemeenteraden.”

Goed op de kaart
Dat proces startte al ruim voor de gemeenteraadsverkiezingen. “We hebben manifesten geschreven en voorgelegd aan de diverse politieke partijen. Anderzijds hebben we vanuit perspectief van de glastuinbouw feedback gegeven op hun verkiezingsprogramma’s. Datzelfde manifest is recent ook op tafel gelegd bij de informateurs in de genoemde gemeentes. Inmiddels is het plan van aanpak aanbeland bij kennismakingsgesprekken met de nieuwe colleges van B&W en een rondgang in Westland en Aalsmeer voor nieuwe raadsleden door de glastuinbouw. Vervolgens is de vraag essentieel hoe de boodschap door de nieuwe bestuurders wordt opgepakt. Wordt de meerwaarde van de glastuinbouw voldoende onderkend? “Sowieso is bij mij het glas altijd halfvol”, antwoordt Jacco Vooijs. “Maar tegenwoordig geef ik wel steeds vaker een ‘winstwaarschuwing’ af. Er speelt immers het nodige in en om de glastuinbouw. Maar ja, we krijgen de aandacht die we verdienen, we staan in Westland, Aalsmeer en de kop van Noord-Holland goed op de kaart. De economische kracht van de sector wordt zeker onderkend.”

Werken met professionals
Dat neemt niet weg dat Jacco Vooijs constateert dat er op diverse dossiers sprake is van meer polarisatie. “Onderwerpen als de energietransitie, gewasbescherming, waterkwaliteit en arbeidsmigranten krijgen veel aandacht van zowel gemeentelijke en provinciale besturen, maar ook van burgers, belangenorganisaties en overheden zoals de waterschappen. Het lastige is dat er meer en meer wordt gereageerd op emotie in plaats van ratio. Dat merken wij in onze gesprekken en dat maakt het er niet makkelijker op.”
Om die reden prijst de bestuurder zich gelukkig dat hij wordt omringd door professionals bij Glastuinbouw Nederland. “In eerste plaats de gedreven regiocoördinatoren waarmee ik zeer nauw samenwerk, maar ook met de themaspecialisten. Het is van cruciaal belang dat je in de belangrijke glastuinbouwgebieden kunt werken met professionals.” Daarnaast staat Jacco Vooijs ook in nauw contact met de Greenports en de waterschappen. Die ‘spin in het web-functie’ levert hem elke dag weer een schat aan waardevolle informatie op. “Die kennis neem ik mee naar het landelijk bestuur van Glastuinbouw Nederland, andersom profiteer ik in de regio’s van de zaken die ter tafel komen tijdens de bestuursvergaderingen. Met die unieke positie kan ik van toegevoegde waarde zijn voor het bestuur en daarmee ook voor de leden van onze organisatie.”

Creatief en flexibel
Die rol wordt naar zijn mening alleen maar belangrijker, omdat steeds meer zaken die van belang zijn voor de glastuinbouw decentraal worden geregeld in de provincies of gemeentes. “Ontwikkelingen die in Den Haag of Brussel worden vertaald in wet- en regelgeving moeten lokaal worden uitgevoerd. Dat vereist dat je als Glastuinbouw Nederland op alle bestuurlijke niveaus actief moet zijn. Dat betekent een eigen vertegenwoordiging in Brussel, maar ook in de grote glastuinbouwgemeentes.”
Maar alleen vertegenwoordiging is niet genoeg, zo ervaart Jacco Vooijs. “Tijdens overleg zitten we vaak tegenover gesprekspartners die puur gericht zijn op regelgeving, maar daar geen creatieve invulling aan kunnen geven. Ik zie het als onze taak om wel die flexibiliteit en creativiteit aan tafel te krijgen.” Om die reden sluit hij niet uit dat er in de toekomst meer verbindingsofficieren zoals hij zitting nemen in het landelijk bestuur. “Professionalisering is het allesbepalende woord voor de toekomst van de glastuinbouw, zeker ook op bestuurlijk niveau.”

Ondernemersgericht
Zijn takenpakket en manier van werken leveren Jacco Vooijs veel nuttige feedback op. “Het klinkt misschien raar, maar in makkelijke tijden voor de sector is het lastiger om de meerwaarde van onze ledenorganisatie te laten zien. In uitdagende tijden, als het er voor menig tuinder om gaat spannen, dan krijg je regelmatig complimenten voor hetgeen we doen voor de telers. Ze zijn blij met de informatie, de persoonlijke gesprekken en met de inzet om zaken aan te pakken in Den Haag. Dat was zo in de EHEC-crisis, tijdens de piekperiode van COVID en nu met de huidige energieprijzen.”
In de diverse gesprekken met ondernemers benadrukt de regiovoorzitter steevast dat alles wat vanuit de organisatie wordt geregeld, opgepakt en georganiseerd ondernemersgericht en –gestuurd is. “Leden bepalen immers welke richting wij opgaan en moeten. Bij de leden vloeit daar het besef uit dat Glastuinbouw Nederland daadwerkelijk met de juiste zaken bezig is.”

Toekomstbestendigheid
Dat brengt het bestuurslid tot een helder slotbetoog. “Leden en organisatie moeten zich nadrukkelijk inzetten voor de ‘licence to produce’ voor de glastuinbouw. De ‘licence to deliver’ bepaalt door de klant, de afnemer, maar overheid en omgeving moeten telers de ruimte blijven geven om te mogen ondernemen. Hoe kunnen wij de toekomstbestendigheid van de glastuinbouw in de diverse teeltgebieden garanderen. Die vraag staat bovenaan mijn prioriteitenlijstje. Dat is een pittige, maar ook een hele mooie en leuke uitdaging.”

In de rubriek ‘Bestuurder in beeld’ laten we maandelijks een bestuurslid van Glastuinbouw Nederland aan het woord over zijn of haar bestuursactiviteiten, het ondernemerschap en visie op de actualiteit.

(Tekst: Roger Abbenhuijs)