Blog: Onderzoek naar de substraten van de toekomst

De afgelopen jaren werd door Cultilene op kleine schaal getest met houtsubstraat op diverse komkommer-, tomaten- en paprikabedrijven in meerdere Europese landen. Het bleek mogelijk om minimaal een vergelijkbare productie te halen als bij de teelt op steenwol. Het nieuwe substraat wordt gemaakt van restproducten die vrijkomen uit houtzagerijen in Frankrijk. Deze vezels worden in een productielocatie van Saint-Gobain (moederbedrijf van Cultilene) door een speciale raffinaderij gebonden tot een substraatmat.

Het voordeel is een uniform product; steeds opnieuw kunnen dezelfde hoeveelheid houtvezels aan elkaar worden gebonden. Ook is de uniformiteit van de vezels gegarandeerd, aangezien altijd wordt gewerkt met hetzelfde type hout uit dezelfde regio.

Minder licht
Afgelopen jaar werd de tuinbouwsector geconfronteerd met een extreme toename in energiekosten. In deze blog aandacht voor de door Kas als Energiebron gefinancierde proef ‘Fossielvrije tomatenteelt met dimbare LED belichting’, waarbij wordt gekeken naar het besparen van lichtenergie tijdens de teelt middels onder andere het dimmen van de LED-lampen.
Gedurende de winterperiode is aan het eind van de nacht minder licht aangeboden aan het gewas. Daarnaast heeft het koelere en donkerdere voorjaar er voor gezorgd dat de verdamping lager was. Een interessante observatie gedurende de proef was hoe de plant omgaat met een lagere toevoer van lichtenergie. Doordat minder lichtenergie wordt toegediend, zien we minder verdamping bij de plant waardoor er tevens minder water hoeft te worden gegeven.

Watergeefstrategie aangepast
Tot week 8 lag de totale productie van houtsubstraat voor op steenwol. Het vermoeden is dat door het minimaliseren van de watergift (om tot een optimale balans van water en energie te komen) de onderkant van de balans werd aangetikt. Hierdoor werd op sommige momenten de benodigde hoeveelheid water voor de plant niet aangeboden, waardoor het substraat mogelijk wat droger is geworden. Dit heeft geresulteerd in wat fijnere vruchten. Als reactie hierop, is de watergeefstrategie aangepast; de frequentie van de watergiften is verhoogd met kleinere beurtgroottes. Tevens is eerder op de dag gestart met watergeven en later op de dag gestopt. Deze actie sluit beter aan bij de eigenschappen en behoeftes van het houtsubstraat waardoor onderzoekers nu weer vruchten zien ontstaan die beter opvullen. De productie ligt op dit moment in lijn met de productie op steenwol (en zelfs iets voor). Bovenstaande inzichten zijn zeer waardevol om in de toekomst nog beter aan te kunnen sluiten op het telen op houtsubstraat.

Microbiologisch leven
Wat het telen op houtsubstraat verder laat zien is dat het gewas in het begin van de teelt iets generatiever groeit, in vergelijking met het telen op steenwol. Het substraat zelf legt stikstof vast, waardoor extra gift van stikstof noodzakelijk is. Door het toedienen van extra stikstof blijft de plant beter in balans. Daarnaast is direct vanaf het begin een enorme activiteit van microbiologisch leven te zien. Een goed voorbeeld hiervan is Trichoderma. Binnen een paar dagen is deze al meetbaar in het substraat. Dit zijn belangrijke inzichten die zorgen voor het optimaliseren van de teeltstrategie op houtsubstraat.
Het doel voor komend jaar is om de teeltstrategie op houtsubstraat nog verder te verfijnen. Ook wordt onderzocht waar verdere doorontwikkeling van het product mogelijk is. Cultilene is ervan overtuigd dat deze vorm van houtsubstraat een deel van de oplossingen voor de toekomst vormt om circulaire glastuinbouw te bereiken.

Door: Remy Maat (Cultilene)

Annelies Hooijmans

Glastuinbouw Nederland - © 2024