CO2-hergebruik glastuinbouw onmisbaar onderdeel energietransitie

De onzekerheid over de toekomst van de CO2-levering aan de glastuinbouw vraagt om duidelijke stappen en antwoorden van de overheid: worden de voorgestelde oplossingen ondersteund, zijn ze haalbaar en hebben ze het beoogde effect? Dit vraagt om toetsing van regelgeving, technische analyse van CO2-volumes en verduidelijking van de afspraken in het Klimaatakkoord over de doelstellingen voor de industrie en afvalsector en de toepassing van de CO2-heffing.

Glastuinbouw Nederland, OCAP, Shell, Vereniging Afvalbedrijven, Greenports, provincies, gemeenten en anderen, werken momenteel intensief samen aan het zekerstellen, verduurzamen en verder laten groeien van de CO2-voorziening voor de glastuinbouw, omdat dit noodzakelijk is voor het realiseren van de klimaatdoelen in 2030.
Ondanks deze inzet dreigt het aanbod van CO2 uit bestaande en potentiële bronnen weg te vallen als gevolg van de manier waarop de CO2-rekenregels voor reductie en allocatie nu worden opgesteld. De op korte termijn geplande uitbreiding naar nieuwe glastuinbouwgebieden en de doorgroei op lange termijn dreigen tot stilstand te komen. Zelfs de bestaande CO2-levering komt onder druk. Er loopt overleg met de Rijksoverheid, maar dit heeft nog niet tot een oplossing geleid. De Tweede kamer nam op 15 oktober een motie aan waarin de regering wordt opgeroepen maatregelen te nemen. Eerder heeft Glastuinbouw Nederland een CO2 actieplan opgesteld.

Huidige voorziening op het spel
Broneigenaren maken dit najaar een keuze met betrekking tot aanvragen van subsidie voor CO2-opslag (CCS) en voor zomer volgend jaar met betrekking tot volumes voor CO2-opslag. Daarvoor moet op korte termijn worden besloten over: contracten, vergunningen en financiële verplichtingen. De bedrijven moeten dus eind dit jaar weten of de levering aan de glastuinbouw voor hun mogelijk blijft, of dat ze zich gedwongen zien om volledig in te zetten op CCS.
Als voor het einde van het jaar geen oplossingen zijn gevonden, dreigt niet alleen de ontwikkeling van nieuw CO2 aanbod voor de glastuinbouw stil te vallen, maar staat ook de huidige CO2-voorziening op het spel. Als de uitwerking van het Klimaatakkoord niet snel verandert, lijkt het onvermijdelijk dat de industrie en de afvalenergiebedrijven CO2 met CCS permanent zullen opslaan op zee. Dan wordt per saldo veel minder CO2 emissie gereduceerd, en tegen hogere maatschappelijke kosten, want de glastuinbouw moet dan weer gas stoken om zelf COte produceren.

Aardgasverbruik teruggebracht
De Nederlandse glastuinbouwsector verstookt jaarlijks 3 miljard m3 aardgas en produceert daarmee zes megaton CO2. Een deel van deze CO2 is een noodzakelijke grondstof voor de optimale groei van de gewassen. De sector kan en wil drastisch verduurzamen. De afgelopen jaren heeft de sector alle plannen op dat gebied ook gerealiseerd. Met onder meer geothermie en restwarmte is het aardgasverbruik - en de daaraan verbonden CO2-uitstoot - aanzienlijk te reduceren. Voorwaarde is wel dat er CO2 uit andere bronnen beschikbaar is.
De afgelopen jaren heeft de sector zijn aardgasverbruik (en daarmee de uitstoot) al teruggebracht door jaarlijks ruim 600 kiloton CO2 van onder meer Shell te gebruiken in plaats van zelf geproduceerde CO2.

Dennis Medema en Rob van der Valk

Glastuinbouw Nederland - © 2024