Volgende week donderdag 15 juni stemt de milieucommissie van het Europees Parlement over het wetsvoorstel. In aanloop naar deze cruciale stemming publiceerde de Commissie een aantal verduidelijkingen en voorstellen om de wet bij te schaven. Suggesties die niet leiden tot fundamentele wetswijzingen en de sociaaleconomische gevolgen voor heel Europa niet beperken.

Stikstofmoeras
Deze wet is een blanco cheque voor de Commissie om lidstaten vergaande natuurhersteleisen op te leggen, waarvan de maatschappelijke consequenties niet te overzien zijn. Ondanks deze aanpassingen moeten lidstaten alsnog in rap tempo de natuurkwaliteit verbeteren, terwijl we nu al vastlopen in een stikstofmoeras van goed bedoelde intenties.
De Commissie suggereert met deze aanpassingen een knieval te doen, maar echt concrete toezeggingen blijven uit. Zolang een verslechteringsverbod buiten Natura 2000 blijft gelden, willekeurige hersteldoelen blijven bestaan en vernatting van veengrond verplicht blijft, zal dit grote impact hebben op het grondgebruik in Europa en het verdienvermogen van onze boeren en tuinders. Deze wet leidt tot beperkingen op grondbereik en tast zo direct onze Europese voedselsoevereiniteit aan. Bovendien ontbreekt langjarige financiering voor boeren en tuinders om herstelmaatregelen door te kunnen voeren en productieverliezen te kunnen compenseren. Laat dit voorstel geen kat in de zak zijn!

Zware natuurhersteleisen blijven overeind
De Natuurherstelwet verplicht lidstaten om maatregelen door te voeren om de natuur, zowel binnen als buiten Natura 2000-gebieden, tegen 2050 sterk te verbeteren. In geen van die gebieden mag de natuurkwaliteit achteruitgaan. De Commissie lijkt voor het verslechteringsverbod van een resultaatverplichting af te willen stappen. Maar zij kan echter niet garanderen dat de voorgestelde inspanningsverplichting ook bij de rechter stand houdt, zoals we eerder al bij de zaak-Urgenda zagen. Met willekeurige hersteldoelen en een verslechteringsverbod zullen lidstaten hoe dan ook bij de eerste horde struikelen. Met als gevolg dat de vergunningsverlening in Nederland verder vastloopt.

Doel voorbij
We zien nu al dat de energietransitie en vergroening op het erf laster ondervinden van de stikstofcrisis. Deze wet verergert dat. Ja, er zijn uitzonderingen mogelijk voor projecten van publiek belang, maar de Commissie kan niet garanderen welke projecten daar beroep op kunnen doen. Zelfs niet als ze bijdragen aan de energietransitie. Deze wet, ook met voorstellen van de Commissie, schiet zijn doel voorbij. De intenties zijn goed, maar deze juridische schoen past Europa niet.