DuurSaam Glashelder: leerzame bijeenkomst lekverliezen

In het project DuurSaam Glashelder werken Drentse tuinders in samenspraak met Glastuinbouw Nederland en de waterschappen aan verbetering van de kwaliteit van het oppervlaktewater. Dat is onder andere mogelijk door de waterstromen te recirculeren en door te zuiveren. Daarnaast zijn er in het kader van DuurSaam Glashelder bedrijfsscans gemaakt, waarbij de waterstromen én de noodzakelijke bedrijfsaanpassingen in beeld zijn gebracht. Desondanks blijkt uit monitoring door de waterschappen dat de kwaliteit van het oppervlaktewater onvoldoende verbetert.

Zo was in het projectgebied vorig jaar sprake van vijf overschrijdingen. Vanaf 2023 ligt er een harde eis van maximaal één overschrijding per jaar. Onvoldoende verbetering zou kunnen komen doordat nog niet alle tuinders alles even goed hebben geregeld. Bijvoorbeeld door nalevering van bodem en slib, door illegale lozingen door de tuinbouw of andere sectoren óf door niet goed werkende zuiveringen. Maar wellicht ook doordat er op bedrijven lekverliezen optreden.

Vaak niet bewust van lekverliezen
De invloed van lekverliezen is op 11 mei nog eens extra onder de aandacht van de Drentse tuinders gebracht tijdens een (zie bijlage) door Arthur van den Berg van Glastuinbouw Nederland. Tuinders zijn zich er vaak niet van bewust dat lekverliezen optreden. Toch is het erg belangrijk om er alles aan te doen om lekkages te voorkomen. Waterspecialist Arthur van den Berg schetste de voornaamste redenen:

  • Om te voldoen aan wetgeving;
  • Om het behoud van gewasbeschermingsmiddelen veilig te stellen;
  • Vanwege toelatingen die kunnen verdwijnen;
  • Of etiketten die strenger kunnen worden;
  • En om extra regelgeving te voorkomen.

Oorzaken bedrijfsafhankelijk
Uit een onderzoek van WUR/Stowa blijkt dat naar schatting ongeveer 1,5% van de watergift weglekt.  Dit betekent voor de tuinder dat er per hectare circa € 600 tot € 1.500 per jaar aan water en voedingsstoffen weglekt. De oorzaken van lekkages zijn erg bedrijfsafhankelijk en hangen onder andere af van:

  • Type bedrijf;
  • Type en inzet drainagesysteem;
  • Geohydrologische situatie (kwel, grondwaterpeil t.o.v. stand oppervlaktewater, horizontale doorlatendheid bodem);
  • Type beschoeiing (niet/moeilijk doorlaatbare beschoeiing vertraagt de emissie naar de sloot);
  • Afstand kas tot sloot;
  • Verzakkingen.

Lekkages in de kas kunnen ontstaan door een veelheid aan factoren, zoals:

  • Losse druppelaars;
  • Matten die scheef liggen;
  • Lekkende goten/rolcontainers;
  • Watergeefsysteem;
  • Lijmverbindingen verouderen en gaan lekken;
  • Drainagesysteem (juiste afmetingen);
  • Overstromen drainwatersilo;
  • Overstort drainput;
  • Condenswater (langs kasdek of gevel);
  • Slijtage of beschadiging materialen.

Regelmatige controle van het systeem moet net zo vanzelfsprekend zijn als controle van het gewas. Want een verbetering van de waterkwaliteit is een eis om verdere verschraling van het middelenpakket te voorkomen.

Product om waterkringloop te sluiten
Tijdens de online sessie werd ook een korte presentatie verzorgd door Ferr-Tech (zie bijlage). Dit bedrijf ontwikkelt het product Ferraat om de waterkringloop te sluiten, zodat er niet langer water geloosd hoeft te worden. Judith le Févre en Ludo Tissingh schetsten hoe het product werkt, kan worden toegepast en de stap naar de praktijk.  
Ferraat (VI) is het sterkste oxidant ter wereld. Daarnaast is het zeer eff­ectief voor desinfectie van water en reageert het met opgeloste stoffen zodat zij verzinken (coagulatie). Ferraat (VI) is dus een 3-in-1-product. Door het water te behandelen met FerSol, de vloeibare vorm van Ferraat (VI), wordt het water zo zuiver dat het steeds opnieuw kan worden hergebruikt. Het resultaat? Een duurzame, gesloten waterkringloop, lage kosten en voldoen aan regelgeving, zo stelt de leverancier.

Voor meer informatie en het aanbieden van testwater kan vrijblijvend contact worden opgenomen met Ferr-Tech in Emmen, telefoon 085 047 9560. Of lees het Whitepaper in de bijlage.

Glastuinbouw Nederland - © 2024