Bindende doelstellingen
Het EP toont zich ambitieuzer dan de Europese Commissie op het gebied van verduurzaming, minder middelengebruik, bescherming van biodiversiteit en meer biologisch telen naargelang de marktsituatie. Het EP houdt niet expliciet vast aan de doelstelling van 25% biologisch areaal, maar verwelkomt wel het voornemen om meer biologisch te telen en consumenten te stimuleren. Daarnaast onderschrijft het EP biologisch telen als een belangrijk onderdeel van de strategie naar een duurzamer voedselsysteem. Een cruciaal element in het document is dat het EP van oordeel is dat de reductiedoelstellingen wettelijk bindend moeten zijn. Concreet gaat het onder meer om 50% minder (goedgekeurde) gewasbeschermingsmiddelen en 50% minder nutriëntenverliezen. Maar deze percentages zijn tot op de dag van vandaag niet wetenschappelijk onderbouwd.
“Deze visie strookt niet met het duurzaam ondernemerschap zoals Glastuinbouw Nederland dat voorstaat”, stelt Thijs Jacobs, beleidsadviseur EU van Glastuinbouw Nederland. “Het aantal kilo’s gebruikte gewasbeschermingsmiddelen per geoogst product in een circulair teeltsysteem van een kas zegt niets over de milieu-impact. Ondanks een uitstekende samenwerking met andere ketenpartijen is het niet gelukt het bindend karakter van de doelstellingen uit het document te weren.”

(G)een effectbeoordeling?
Voorafgaand aan de stemming is er veel commotie geweest onder de Europarlementariërs over verschillende kritische studies die de afgelopen weken gepubliceerd zijn. Ook Wageningen University & Research (WUR) heeft een ‘impact assessment studie’ uitgevoerd (https://www.wur.nl/nl/nieuws-wur/Show/Lagere-opbrengst-landbouw-door-Green-Deal.htm). Met name één ‘impact assessment’ sprong in het oog, uitgevoerd door het Europees onderzoekscentrum Joint Research Centre (JRC) en besteld door de Europese Commissie zelf. Deze kritische studie lag al klaar in januari van dit jaar. Maar de publicatie is uitgesteld door de EC totdat de onderhandelingen over het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) waren afgerond. De verontwaardiging hierover was en is groot. De wetenschappelijke studies tonen namelijk aan dat de voedselproductie aanzienlijk zou dalen. Daarnaast zou de EU veel afhankelijker worden van voedselimporten.
Daarom is een belangrijk amendement door rapporteur Dorfmann zelf ingediend, waarin het belang van effectbeoordelingen wordt onderstreept. Daarnaast wordt de Europese Commissie opgeroepen rekening te houden met de cumulatieve effecten van de toekomstige wetsvoorstellen. Het Dorfmann amendement is door het Parlement overgenomen. Thijs Jacobs daarover: “Helaas leidt dit niet noodzakelijk tot een algemene beoordeling van de strategie in haar totaliteit. Voorlopig zullen alleen de wetsvoorstellen elk afzonderlijk aan een effectbeoordeling onderworpen worden. Dit is de normale wetgevende procedure.”

Hoe verder?
De komende maanden en jaren zal de Europese Commissie haar strategie vertalen in wetgeving. “Glastuinbouw Nederland blijft, in samenwerking met de andere ketenpartijen en haar Europese koepel, ijveren voor haar leden. Het duurzame, innovatieve karakter van de sector blijven we benadrukken”, aldus de EU-lobbyist.

Resultaten van de stemming
De resolutie van het Europees parlement is aangenomen met 452 stemmen voor, 170 tegen en 76 onthoudingen.
De Nederlandse Europarlementariërs hebben als volgt gestemd:

• Voor: PvdA, GroenLinks, D66, PvdD, Christen Unie, Manders (CDA)
• Tegen: JA21, SGP, PVV, Schreijer-Pierik (CDA)
• Onthouding: VVD, CDA (behalve Schreijer-Pierik en Manders)