Kas 2030 Gerbera
De afdeling gerbera is uitgerust met drie onafhankelijk stuurbare scherminstallaties, full LED, dimbaar, met een maximum output van 200 µmol/m².s en een actief ontvochtigingssysteem waarbij vocht op een koudeblok wordt gecondenseerd. Hierdoor kunnen we de kas gesloten houden voor ontvochtiging. Dit is voelbaar en voorkomt latent warmteverlies. Insectengaas voorkomt de invlieg.

Bij het voorbereiden van zo’n bijeenkomst realiseer je weer eens met hoeveel onderwerpen we bezig zijn en hoe deze allemaal in elkaar grijpen in het kasklimaat en op de plant.

Warmtebeeldcamera's
De rotkoppenproblematiek proberen we op een drietal manieren te tackelen. De actieve ontvochtiging moet het vocht afvoeren om te voorkomen dat het (micro)klimaat rond de bloemen te vochtig wordt en koude bloemen natslaan. Maar wat is nu de echte bloem- en meer nog de dauwpuntstemperatuur van de bloem en zelfs de bloemonderdelen? Daarvoor kijken we met warmtebeeldcamera’s, van high tech naar mid-tech om kosten bij praktijktoepassing in de hand te kunnen houden. Deze camera’s geven hele kleurrijke beelden maar de absolute temperatuur en vooral het bewegen van het gewas zijn dan altijd weer uitdagend om van het juiste plantonderdeel de dauwpuntstemperatuur te kunnen bepalen. Vision en beeldherkenning helpen om dit te automatiseren. Naast de bloemtemperatuur is ook de interne waterhuishouding van de plant van invloed op de waterstatus in de bloem.

Verdamping
Met weeggoten bepalen we per ras wat er wanneer verdampt wordt. Dan zien we weer grote verschillen tussen de rassen, die echt ander gedrag vertonen. De Kimsey verdampt weinig in de uren voor de lampen aan gaan terwijl de Love Me veel constanter door gaat. De planten gedragen zich dus anders: ze lijken een ander natuurlijk ritme te hebben. Nu staat de Kimsey in de praktijk bekend als een slechte verdamper, wat we voor de energiehuishouding in het stookseizoen juist toejuichen. In het algemeen gesproken hebben we dit winterseizoen minder rotkoppen dan vorig jaar, maar de meeste hebben we - ook dit jaar weer - in de Love Me gevonden. Dat weerspreekt de gedachte dat: bij worteldruk, verdamping valt terug, vocht wordt er bij zwakke cellen uitgedrukt en dit resulteert uiteindelijk in rotkoppen. Dan had de Kimsey als rotkopwinnaar uitgeroepen moeten worden.

Maatregelen tegen rotkoppen
Om die rotkoppen te lijf te gaan wordt in de praktijk al een heel scala aan maatregelen uitgeprobeerd waarvan sommigen het energiegebruik juist weer verhogen zoals gedeeltelijk terug naar de SON-T, verwarmingsbuizen onder het scherm of zelfs ertussen plaatsen of doeken niet helemaal sluiten. Alles om de doektemperatuur te verhogen en de uitstraling van de bloem te verlagen. Dit moet uiteindelijk in een hogere bloemtemperatuur resulteren.

Draaien aan de knoppen in de Demokas
In de demokas hebben we gelukkig de mogelijkheid om het anders te doen. Omdat we op jaarbasis zoveel met de warmtepomp ontvochtigen hebben we een warmteoverschot van 8 m³/m² aardgas eq. We hebben veel ontvochtigingscapaciteit en misschien doen we wel te veel. Schermen gaan altijd dicht. Behalve bij een temperatuuroverschot, dan kan er gekierd worden. Nu is besloten het VD-setpoint verder te verlagen naar 1 g/m³ in de nacht en 2 g/m³ in de lichte uren, (was 2 resp. 3 g/m³). Waarden die wij ons kunnen permitteren. Immers, in een demonstratie mag iets fout gaan en die mogelijkheden zijn nu ook net wat de BCO zo waardeert in dit project. Vochtiger telen, minder verdamping/ gewasactiviteit zullen leiden tot een lagere ontvochtigingsvraag en dat alles leidt weer tot een lagere warmtevraag. We zoeken de grens op en de camera’s houden in de gaten of de bloemen en of bladeren onder de dauwpuntstemperatuur komen. Dat brengt ons automatisch bij de interactie tussen klimaat en gewasbescherming. Meeldauw is en blijft een punt van aandacht want om die en ook andere schimmel-bedreigingen onder de duim te houden wordt al snel weer de energiekraan wat verder opengezet om een droger klimaat te realiseren.

Beheersing meeldauw
We werken al een aantal jaren zonder zwavelpotten om de biologie een optimale kans te geven. Daarom bereiken we regelmatig het punt dat de meeldauwbespuitingen moeten plaatsvinden. Soms is een blok van drie bespuitingen voldoende voor een langere periode, maar soms moet het snel herhaald worden. We hebben al verschillende strategieën geprobeerd om meeldauw te beheersen, maar het blijft vooralsnog een onopgelost probleem.

Watergift en nutriënten
Ten slotte de watergift en de nutriëntenvoorziening. In de gerberateelt wordt veel watergegeven, 50 à 60% drain zijn geen vreemde getallen. Veel N geeft een wat weelderig blad en mogelijk zwakkere cellen. Het moment van watergeven heeft best veel invloed op de waterstatus in de plant en daarmee weer op de druk op de cellen in de bloem. Maar waar liggen de grenzen wat betreft watergift en nutriëntenbehoefte van het gewas? Al deze onderwerpen haken via de plant in het kasklimaat en hoe wij het klimaat, watergift en voeding sturen, in elkaar. Allemaal met een energiecomponent. Deze onderwerpen zijn in de BCO-bijeenkomst ook allemaal besproken en heeft tot interessante discussies geleidt.
En oja het gewas, de groei blijft er aardig in.