Gerbera in Kas2030 verloopt redelijk goed: fossielvrij en emissiearm

De aanpak in de demonstratieteelt gerbera in Kas2030 bij Wageningen University & Research in Bleiswijk is integraal voor teelt, energie, water en nutriënten en gewasbescherming. De keuze voor all-electric, recirculerend en biologisch leidt tot een fossielvrije en emissiearme teelt. In de teelt is het deze zomer redelijk goed verlopen, zo is de conclusie na de update van het project op 15 oktober jongstleden.

Teelt en productie
In het voorjaar kon de verhouding temperatuur-licht lang op de gewenste streeflijn worden gehouden. De streeflijn voor de temperatuurregeling in ToControl op de ISII is in de zomer naar een lagere basistemperatuur van 13.6oC gezet met 0.41°C/Mol PAR verhoging. In de zomer is geen LED-verlichting gebruikt en kon de basis FCG tabel voor etmaaltemperatuur worden nagestreefd. De daglengte is in stappen verkort naar nu tien uur om meer generativiteit te krijgen. De komende winter willen de onderzoekers, door te sturen met daglengte en temperatuur, proberen de productie wat meer geconcentreerd te krijgen rond Kerstmis, Valentijnsdag en andere feestdagen.
De productie in de eerste drie kwartalen is: 490 stuks Rich en 683 stuks Kimsey per m² met een constante kwaliteit. In september kwamen, na de hittegolf van begin augustus, weinig nieuwe knoppen door en is de plantbelasting gedaald naar 22 stuks/m2 bij Rich en 30 bij Kimsey. Verwacht wordt dat dit wel weer gaat herstellen. De bloemdiameter en steellengte zijn goed gebleven en ook de bladstrekking is voldoende. In juli zijn de oude afgestorven bladeren onder de teeltgoten verwijderd.

Energie en klimaat
De inzet van elektriciteit voor belichting op jaarbasis (september 2019-augustus 2020) is 113 kWh/m² geweest. Dit is lager dan de vooraf opgestelde prognose. Voor warmte en vochtbeheersing is 74 kWh warmte in de buizen (8.4 m3) en 42 kWh warmte in de LBK gegaan, alles per m2. Het grootste gedeelte van de warmte die in de LBK gaat, is nodig om de tot onder het dauwpunt afgekoelde kaslucht weer op de kasluchttemperatuur te brengen. Deze warmte wordt grotendeels weer teruggewonnen uit de latente warmte die bij het ontvochtigen vrijkomt. Alleen is daar wel elektriciteit voor de warmtepomp voor nodig, ca. 10 kWh/m2. De klimaatsturing met doeken, buizen, actieve ontvochtiging, verneveling en LED is goed verlopen. De luchtvochtigheid kan goed worden gestuurd.

Water en nutriënten
Er is met volledige recirculatie van drainwater geteeld. Dit is op een enkele technische storing na goed verlopen. De bemesting is vrij stabiel te houden. Er is geen ophoping van Na+ in het water. De N gift – 7 mmol/liter – en drainwaardes zijn lager dan het normale advies. 

Gewasgezondheid
Een leerzaam deel van het project is de biologische gewasbescherming. In gerbera komen veel plagen voor. In Kas2030 zijn Californische trips, kas wittevlieg en tabaks wittevlieg, luis (meerdere soorten), spint, echinotrips, mineervlieg en Turkse mot waargenomen. De eerste zes plaaginsecten zijn met verschillende predatoren goed onder controle gehouden. Ze komen wel voor maar in beperkte mate en de predatoren doen hun werk effectief.
Dat is niet het geval bij de Turkse mot. Deze is eind augustus in het gewas gekomen en heeft snel een populatie ontwikkeld, die niet goed biologische bestreden kon worden, omdat de kweek van experimentele biologische bestrijders niet goed loopt. Er is door de rupsen veel schade aan vooral Rich aangericht. In tweede helft september is chemisch ingegrepen met Nocturn en Dipel. Dit verstoort in enige mate het evenwicht bij de andere plaaginsecten, zodat herintroductie van biologische bestrijders nodig is.
Een tweede factor, die de biologische bestrijding van plagen beïnvloedt, is de bestrijding van meeldauw. Daarvoor moet toch met enige regelmaat chemisch worden ingegrepen, ondanks het inzetten van een beperkte mate van zwavelverdampers. De meeldauw komt pleksgewijs terug vanuit het hart van de planten, daar waar de zwavel niet goed kan komen, en verspreidt zich dan door het gewas. Ook voor meeldauw geldt dat Rich meer wordt aangetast dan Kimsey.

Telers die vragen hebben over het onderzoek, kunnen altijd contact opnemen met de uitvoerders van WUR: Frank Kempkes, Ada Leman, Jim van Ruijven en Arie de Gelder.

Kas als Energiebron

Arie de Gelder (WUR)

Glastuinbouw Nederland - © 2024