Daarmee loopt Nederland door nationale koppen verder uit de pas ten opzichte van Europese concurrenten. De balans tussen beprijzen en stimuleren van de energietransitie raakt verder zoek. Dit ondergraaft de bestaanszekerheid en innovatiekracht van de glastuinbouw ernstig.

Ondanks het constructieve Valentijnsdagoverleg met klimaatminister Hermans (VVD), tuinbouwstaatssecretaris Rummenie (BBB) en fiscaal staatssecretaris Van Oostenbruggen (NSC) tussen de rozen, constateert Glastuinbouw Nederland dat het Rijk daaropvolgende besluitvorming over deze dossiers eenzijdig heeft voortgezet. Dit ondanks meerdere verzoeken vanuit de sector om in gesprek te gaan over de consequenties en te zoeken naar alternatieven. Met als gevolg dat de sector teleurgesteld is over dit kabinetsbesluit. Een proces dat volgens Glastuinbouw Nederland niet strookt met het energieconvenant en de breed gedragen motie-Grinwis/Flach om de sector alleen op te nemen in ETS-2 bij akkoord van alle convenantpartijen.

Overbeprijzing ondanks eerdere afspraken
Sinds tien jaar kent de glastuinbouw een eigen CO₂-sectorsysteem. Dat systeem borgt ons klimaatdoel voor 2030 en uiteindelijke klimaatneutraliteit in 2040, zoals in een convenant in 2012 met het Rijk afgesproken. De glastuinbouw betaalt daarmee als één van de eerste sectoren in Europa al jaren voor zijn uitstoot en werkt zo bovendien aan de energietransitie. De mogelijkheden om in Nederland te verduurzamen wordt echter steeds lastiger vanwege netcongestie, stikstof en trage vergunningsverlening. Glastuinbouw Nederland verwelkomt dan ook de intentie van het kabinet om €200 miljoen extra uit te trekken om telers in deze transitie te helpen. Terwijl deze hulp nog in de kinderschoenen staat, giet het kabinet wel alvast extra beprijzing in beton.

De klimaatambities van de sector werden dus al geborgd door een jaarlijks toenemende CO₂-heffing. Sinds dit jaar kent de sector daarbovenop nog een fors hogere energiebelasting door de Wet fiscale klimaatmaatregelen. Het kabinet erkent dat dit voldoende prikkels zijn om te vergroenen, zoals Prinsjesdagonderzoek ook bevestigde. Ondanks dat ze niet nodig zijn om de klimaatambitie te realiseren, kiest het kabinet met ETS-2 en de bijmengverplichting voor nog hogere energielasten in de sector.

Te complex, te onzeker, te weinig
Om deze onnodige beprijzing te compenseren, stelt de regering voor een enorm complex systeem op te tuigen. Staatssteun waarvan onzeker is of dat mag van Brussel. Bovendien wil de sector juist van fossiele subsidies af. Daarbij sorteert het kabinet bewust voor op een veel te lage compensatie. Of deze extra energielasten dus voldoende op tijd en voor iedere ondernemer kunnen worden gecompenseerd, is daarmee hoogst onzeker. Zekerheid die cruciaal is in tijden van geopolitieke spanning om onze productie, economische en innovatiekracht in Europa overeind te houden. Ook ontstaat met deze manier van compenseren het risico dat nieuwe en bestaande duurzame energieprojecten stil komen te liggen. Projecten om groene energie op te wekken, op te slaan of te vervoeren zouden in de SDE++ te weinig budget krijgen om rendabel te blijven. Innovaties die vitaal zijn om als sector  en samenleving de transitie te kunnen maken.

Het vervolg
Glastuinbouw Nederland heeft het kabinet geïnformeerd over zijn bezwaren ten aanzien van dit voorgenomen besluit. In lijn met de afspraken in het energieconvenant hoopt de sector de komende tijd met het Rijk tot een nieuw plan te komen dat overbeprijzing voorkomt en telers handelingsperspectief geeft. Indien tegen Prinsjesdag onvoldoende aan de bezwaren tegemoet is gekomen, zal Glastuinbouw Nederland de meerwaarde van het convenant heroverwegen. 

Toelichting op de besluitvorming en overzicht van klimaat- en energiemaatregelen