Rik Paul staat samen met Leen en Juriaan Weerheim aan het roer van Kwekerij De Zuidplas in Moerkapelle. Op dit moment telt het gerberabedrijf 6 hectare, maar een uitbreiding van 4,7 hectare staat in de steigers. “We zien in de markt namelijk ruimte voor uitbreiding in de grootbloemige gerbera’s, waar wij ons op richten”, zegt Paul.

Klaarstomen voor all-electric
De ondernemers willen de uitbreiding ook benutten voor optimalisatie van de bedrijfsvoering. Zo wordt het afleverproces gedeeltelijk geautomatiseerd, wat een arbeidsbesparing moet opleveren. Daarnaast wordt het energiebeheer geoptimaliseerd, geeft Paul aan. “We plaatsen onder meer een extra WKK, waardoor we meer elektriciteit kunnen opwekken voor de belichting. Daarnaast gaan we van twee elektriciteitsaansluitingen naar één aansluiting. Dat scheelt flink wat kosten.”

Ook maken de ondernemers de elektriciteitsinfrastructuur geschikt voor de installatie van een warmtepomp. “Daarmee willen we ons bedrijf meer toekomstbestendig maken en klaarstomen voor een fossielvrije teelt. Wat dit betreft heb ik inspiratie opgedaan als BCO-lid van de gerberaproef in de Kas2030. Ik ben sinds twee jaar lid van de BCO; vooral om meer kennis op te doen over Het Nieuwe Telen en over het werken met bankerplanten.”

Actief ontvochtigen en warmte oogsten
Sinds 2019 wordt in de Kas2030 van Wageningen University & Research in Bleiswijk een systeem beproefd met actieve ontvochtiging van de kaslucht in combinatie met het oogsten van warmte. Mede op basis van de resultaten die hier werden behaald, besloten Paul en zijn compagnons hun nieuwbouw ook te voorzien van dit systeem. “Wij hebben een LED-installatie hangen met een lichtniveau van 250 micromol/m2.s. Dan is ontvochtigen een must, zeker als je de kas zoveel mogelijk gesloten wilt houden. Op dit moment doen we dit met DryGairs. Dat werkt prima, maar we zien meer potentie in het Actief Ventilatie Systeem (AVS) in combinatie met een warmtepomp. De resultaten die met dit systeem zijn behaald in de demokas geven voldoende vertrouwen dat je hiermee goed kunt ontvochtigen en er prima mee te telen is. Ook realiseer je een stabieler kasklimaat.”

Tweetrapsraket
De ondernemers investeren in twee stappen in het systeem. In eerste instantie worden alleen AVS-kasten opgehangen, die de kaslucht actief ontvochtigen met behulp van buitenlucht. “Dat helpt ons om de kas zoveel mogelijk gesloten te houden en warmte te besparen”, zegt Paul. “Op termijn koppelen we hier een warmtepomp aan. Daarmee kunnen we onder meer (latente) warmte oogsten uit de vochtige kaslucht, deze opslaan in een buffertank en inzetten wanneer dat nodig is. Zo kunnen we straks fossielvrij telen en zijn we klaar voor de toekomst.”

Twee schermdoeken gesloten
Het AVS-systeem is de belangrijkste innovatie die vanuit de Kas2030 ‘landt’ in de dagelijkse gerberapraktijk van Kwekerij De Zuidplas. “Daarnaast komen in de nieuwe kas drie schermdoeken te hangen: een verduisteringsdoek, een energiedoek en een zonwerend scherm “, zegt Paul. “Dankzij de actieve ontvochtiging kunnen we dan continu twee doeken gesloten houden en energie besparen. In de Kas2030 is aangetoond dat dit prima werkt en dat je het vochtniveau goed onder controle kunt houden door te ontvochtigen met buitenlucht.”

Daarnaast gaat de ondernemer op de nieuwe locatie aan de slag met bankerplanten. “Hier werken we in onze bestaande kassen ook al mee, maar via het Kas2030-project hebben we hier meer kennis over opgedaan. Deze bankerplanten moeten onder meer een schuilplaats en voedsel bieden voor de roofwants Dicyphus errans. Deze is onder andere effectief tegen wittevlieg.”

Financiers
Dit project is uitgevoerd door Wageningen University & Research in Bleiswijk en gefinancierd en gecoördineerd door Kas als Energiebron, een innovatieprogramma van LVVN en Glastuinbouw Nederland. Mede mogelijk gemaakt door Kennis in je Kas (KijK). De proef is intensief gevolgd en begeleid door telers.