Jaarlijks verandert op 1 januari de energierekening, zo ook voor telers. Vanaf dit jaar krijgen zij wederom een fors hogere energierekening op de mat met de inwerkingtreding van de Wet fiscale maatregelen. 2025 lijkt echter nog meer beprijzing in petto te hebben: ETS2 en de bijmengverplichting groen gas. Schattingen zijn dat ETS2 in 2030 10 tot 15 cent extra per kuub gas gaat kosten. Voor de bijmengverplichting is de schatting dat de kosten oplopen tot 12 cent extra per kuub gas. Extra prikkels die volgens Glastuinbouw Nederland niet nodig zijn om de klimaatambities van de glastuinbouw te halen. Niet alleen hun bestaanszekerheid maar ook de energietransitie staat daarmee onder steeds grotere druk.

Onnodige lastenverlichting
Met het Convenant Energietransitie Glastuinbouw 2022-2030 is de sector een constructieve partner van het Rijk in het versnellen van de transitie: alles is gericht op klimaatneutraliteit in 2040. Vanuit dit convenant werkt Glastuinbouw Nederland intensief met het kabinet samen om richting de voorjaarsnota van 2025 de hele energiepuzzel in de sector te leggen. Een uitdaging: want als geen ander wil de glastuinbouw af van fossiele energie, maar overprikkeling ligt nadrukkelijk op de loer.

De glastuinbouw is niet principieel tegen de bijmengverplichting noch ETS2. Wel maken telers zich zorgen over overbeprijzing. Samen leiden deze maatregelen namelijk tot een heffing van €200 per ton CO₂-equivalenten. Dat is twee keer zo hoog als nodig om de klimaatdoelen van de glastuinbouw te halen, blijkt uit onderzoek in opdracht van de regering in de Miljoenennota. Sterker nog, de studie toont aan dat de sectorale CO₂-heffing en de nieuwe energiebelasting al ruim voldoende zijn om de klimaatambities te halen. Niet nodig zijnde voor de CO₂-doelen van de sector vormen deze plannen vooral extra lasten die Nederlandse telers Europees uit de markt prijzen.

Uitweg: verdeelsleutel groen gas
Tegelijkertijd erkent de sector het belang van de bijmengverplichting voor veehouders en bedrijven die willen verduurzamen. Om deze impasse te doorbreken, stellen Glastuinbouw Nederland en LTO Nederland voor de bijmengverplichting zo snel mogelijk in te voeren voor ETS2-sectoren. Het deel van de glastuinbouw wordt dan bevroren totdat definitief is besloten of de sector onder ETS2 valt, conform de motie-Flach/Grinwis. De tweede optie is het uitzonderen van Glastuinbouw en verspreiden van de taakstelling over andere sectoren

Beide opties vermijden vertraging van invoering van groen gas in bestaande ETS2-sectoren. Zo kunnen veehouders vanaf 2026 aan de slag met monovergisting en ontvangen zij een fors hogere prijs voor duurzaam gas. Op die manier worden exorbitante en onnodige lastenverzwaring voor telers voorkomen.

Kabinet: steun uitsluiting glastuinbouw van ETS2
Momenteel loopt er een traject tussen Eneco en de NEa om te bekijken of uitsluiting van glastuinbouw van ETS2 − en in het verlengde daarvan mogelijk de bijmengverplichting, met onder andere een verbeterde tuindersverklaring − uitvoerbaar is. Richting het Kamerdebat van 16 januari hierover roepen Glastuinbouw Nederland en LTO Nederland de minister op dit voorstel van de tuindersverklaring met de sector nader uit te werken, waarbij ETS2 en de bijmengverplichting op een werkbare en betaalbare manier kunnen worden ingevoerd, zónder glastuinbouw.