LTO Glaskracht Nederland: "Regeerakkoord goed startpunt voor energie en klimaat"

De nieuwe regeringsploeg heeft grote ambities voor energie en klimaat. Er komt een Klimaat- en Energieakkoord 2.0, een Klimaatwet en een scherpe CO2-reductie doelstelling van 49% in 2030 die verder gaat dan de huidige Europese doelstelling.

Deze week kwam het Planbureau voor de Leefomgeving met een doorrekening waaruit blijkt dat de plannen uit het Regeerakkoord niet genoeg zijn om alle doelen te halen maar al wel zorgen voor de helft daarvan. De komende tijd is er nog veel werk aan de winkel om de andere helft van de invulling te realiseren.

Ontwikkeling naar klimaatneutraal
LTO Glaskracht Nederland heeft dit jaar de energievisie ‘Klimaatneutrale glastuinbouw 2040’ opgesteld. In het Regeerakkoord is een ‘extra CO2-reductie’ van 1 Mton per 2030 genoemd. Belangrijke onderdelen in het Regeerakkoord leveren een bijdrage maar er zal meer nodig zijn om doelen te halen. In de aanpak en lobby van LTO Glaskracht Nederland zal daar de komende tijd maximale aandacht aan besteed worden. Hierna volgt een overzicht van de maatregelen in het Regeerakkoord met het oog op de ontwikkeling naar een klimaatneutrale sector.

Warmte- en CO2-voorziening en herstructurering
De overheid neemt initiatief voor afvang en levering van warmte en CO2 naar het Amsterdams en Rotterdams havengebied en de glastuinbouwsector. Het stimuleringskader (subsidieregelingen) zal gaan sturen op CO2-emissiereductie. Er is 300 miljoen euro per jaar extra budget voor opbouw van expertise en proefprojecten op het gebied van energie en klimaat.

Een belangrijke voorwaarde in de energievisie is ‘voldoende externe CO2 voor alle bedrijven en realisatie van warmtenetten in alle glastuinbouwclusters voor 2030’. Dankzij het Regeerakkoord nemen de kansen voor stimulering van afvang van CO2 en realisatie van warmte- en CO2-netten toe. Het moet nog blijken of de aangekondigde stimulering voldoende is.

De overheid maakt met gemeenten, provincies en waterschappen per regio een plan voor verduurzaming van de gebouwde omgeving. Een aanpak met gebiedsvisies met lokale partijen is volgens LTO Glaskracht de juiste manier om de opgaven voor energie, water en emissies te realiseren. Ook is het een aanknopingspunt om de herstructurering aan te pakken. 

In de energievisie hanteert LTO Glaskracht Nederland als uitgangspunt dat er jaarlijks 300 hectare nieuwbouw plaatsvindt. In het Regeerakkoord zitten onvoldoende aanknopingspunten om dat mogelijk te maken.

Aardwarmte
In de energievisie zet LTO Glaskracht Nederland in op de ontwikkeling van twee tot drie nieuwe geothermiebronnen per jaar. In het Regeerakkoord wordt geothermie niet specifiek benoemd. Wel wordt aanpassing van de Mijnbouwwet aangekondigd gericht op verbeterde besluitvorming rond het gebruik van de ondergrond, onder andere voor aardwarmte.

De bestaande stimulering gericht op risico afdekking en exploitatiesubsidie in de SDE+ is voldoende om geothermie te stimuleren. Daarnaast werkt het Ministerie van EZ aan een versterkingsplan voor geothermie. Dat zal binnenkort in uitvoering gaan.

Voortzetting programma Kas als Energiebron
Er komt een Nationaal Energie- en Klimaatakkoord 2.0 als opvolger van het Nationaal Energieakkoord 2013. De hoofdlijnen rond energie en klimaat worden bovendien verankerd in een Klimaatwet. Met alle sectoren worden afspraken gemaakt voor sectorale transitieprogramma’s.

Een uitgangspunt in de energievisie is voortzetting van het programma Kas als Energiebron inclusief de bijbehorende stimuleringsregelingen MEI en EHG. Het Regeerakkoord benoemt sectorale transitieprogramma’s als onderdeel van de aanpak. Daarmee krijgt heeft Kas als Energiebron ook volop kansen in het nieuwe kabinet.

De lange termijn afspraken in een nieuw akkoord en een klimaatwet zorgt voor (investerings)zekerheid voor bedrijven om de omslag naar klimaatneutraal te gaan maken.

Toekomst van de WKK
In het Regeerakkoord wordt aangekondigd dat kolencentrales in 2030 worden gesloten, de subsidie op bijstook van biomassa in kolencentrales na 2024 wordt stopgezet en er een CO2 minimumprijs wordt ingevoerd in de elektriciteitssector voor productie van elektriciteit. Al deze maatregelen zullen de positie van netlevering met WKK versterken. 

In de energievisie stelt LTO Glaskracht Nederland dat WKK een belangrijke rol kan vervullen in de energietransitie als flexibele aanvulling op wind en zon. Onze stelling is dat het laatste aardgas voor elektriciteitsproductie wordt toegepast in WKK’s in de glastuinbouw. Het Regeerakkoord draagt daar stevig aan bij.

De CO2 minimumprijs kan ook nadelen hebben voor de glastuinbouwbedrijven die in het EU ETS deelnemen. De inzet van LTO Glaskracht Nederland is om alle glastuinbouwbedrijven uit het EU ETS te halen.

Overige maatregelen:

  • De aardgasbelasting wordt in de eerste schijf (tot 170.000 m3) met 3 cent/m3 verhoogd. Voor de glastuinbouw heeft dit een prijsstijging van 0,48 cent/m3 tot gevolg voor dit verbruik (ruim € 800 per bedrijf). LTO Glaskracht Nederland zal de juiste toepassing van het verlaagde belastingtarief bewaken
  • Sectorale afspraken in de land- en tuinbouw kunnen op verzoek van brancheorganisaties verbindend verklaard worden (VV), bijvoorbeeld voor de financiering van collectief onderzoek of het verplichten van duurzamere standaarden. Dit biedt mogelijkheden voor voortzetting van het programma Kas als Energiebron en wellicht ook voor een nieuwe versie van het EBG (Energie Besparingssysteem Glastuinbouw). Een eerste analyse wijst echter uit dat het EBG niet zomaar gezien kan worden als ‘duurzamere standaard’
Glastuinbouw Nederland - © 2024