Met waterbewust ondernemen verbetering waterkwaliteit

“Schoon oppervlaktewater is een gemeenschappelijk belang voor waterschap en glastuinbouwsector”, zegt Ingrid ter Woorst, hoogheemraad van Delfland. Jacco Vooijs, voorzitter LTO Noord Glaskracht Westland beaamt dit. Waterschap en telers weten elkaar hierin steeds beter te vinden en werken samen in een gebiedsgerichte aanpak. Tevens hebben de organisaties gezamenlijk een leaflet uitgebracht met tips over omgaan met water tijdens de teeltwisseling.

De afgelopen twee maanden is er in een serie artikelen op glastuinbouwwaterproof.nl veel aandacht geschonken aan het voorkomen van lozingen tijdens de teeltwisseling. De serie wordt afgesloten met de visie van deze twee bestuurders, beide nauw betrokken bij het afsprakenkader ’De emissieloze kas‘. Over het belang van het voorkomen van lozingen naar oppervlaktewater is geen discussie. Beide bestuurders onderstrepen het belang van het zorgvuldig omgaan met water tijdens de teelt, maar ook gedurende de teeltwisseling

License to produce
“Als het oppervlaktewater vrij van middelen is, is er in de Tweede Kamer geen discussie over middelenverboden nodig. Bij eerlijke concurrentie gaat het om een gelijk speelveld. Koplopers doen hun best om aan de normen te voldoen door er tijd en geld in te investeren. Telers die dat niet doen, vormen een risico voor de waterkwaliteit en het behoud van middelen. Zij zijn hiermee oneerlijk bezig voor hun collega-telers ”, aldus de hoogheemraad.

Vooijs reageert hierop: “De afzetmarkt vraagt om het certificaat ‘license to produce’. Als een teler extra dingen doet, kost hem dat altijd geld. Maar dat hoort tegenwoordig wel bij het ondernemen. Bij waterbewust ondernemen kunnen de restanten van gewasbeschermingsmiddelen met 80% naar beneden.”

De voorzitter krijgt veel vragen van telers om zich in te zetten dat meer gewasbeschermingsmiddelen worden toegelaten. “Maar als telers geen werk maken van schoon oppervlaktewater is dat geen reële optie.”

Waterstromen in kaart brengen
Tijdens en na de teeltwisseling veroorzaken lozingen pieken in de metingen van restanten gewasbeschermings- en reinigingsmiddelen in het oppervlaktewater. Volgens Vooijs is het meestal onwetendheid dat restwater in het oppervlaktewater terecht komt en niet in het riool. Toch is een ondernemer zelf verantwoordelijk voor zijn waterstromen. “Het gaat veelal om lekwater dat ontstaat doordat afdichtingstrippen tussen de betonstroken van de eb- en vloedvloer kapot zijn. Of op het aangekochte bedrijf niet bekend is waar de pijpen lopen en uitkomen. En waar komt lekwater uit een groenafvalcontainer terecht?” Door regelmatig de EC in de sloot te meten, zijn verborgen pijpjes op te sporen wanneer verhoogde meetwaardes worden waargenomen.

De voorzitter is van mening dat ondernemers zich veel bewuster van de waterkwaliteit moeten zijn en de waterstromen en leidingen in kaart moeten brengen. “Loop eens een rondje rond de kas en neem het protocol voor nullozing ook eens door.”

Aandacht loont
Het waterschap zet meer in op gebiedsgericht aanpakken van de oorzaken voor emissies naar oppervlaktewater, maar handhaaft wel als dat nodig is. “Elke keer al we de polder ingaan, zien we verbetering door daling van gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater”, meldt Ter Woorst, die samen met de tuinbouwsector optrekt. De adviseurs van het hoogheemraadschap gaan naar telers toe om tips te geven. Als het nodig is, wordt er gehandhaafd. “Ondernemers moeten wel beseffen dat de taak voor schoon water erbij hoort. Als op een bepaald moment de grenzen zijn overschreden, moet het waterschap wel handhaven. Ook als sector willen we dat die enkele teler die het niet goed doet, daarop moet worden aangepakt”, aldus Vooijs.

Belonen en adviseren
Korting geven op waterschapslasten geven mag wettelijk niet, maar het hoogheemraadschap wil telers die actief meewerken aan verbetering van de waterkwaliteit wel belonen met informatie en adviezen geven. Op de website van Hoogheemraadschap van Delfland zijn op de waterkwaliteitskaart de meetpunten voor stoffen te zien en kunnen telers binnenkort live meelezen met wat de adviseurs aan het doen zijn. Van de peilbuizen met pH- en EC-meters, die in de poldergebieden staan, kunnen de ondernemers de data in hun computer uploaden. “Nadat we het gebiedsgericht meten in een polder beëindigen, kunnen we de ondernemers zelf de EC- en pH-meting laten doen. We adviseren ze dan waar ze moeten meten. Ze kunnen als ondernemer dan zelf laten zien dat de waterkwaliteit op niveau blijft. Meten ze vreemde uitschieters, dan kunnen ze ons bellen voor advies waarbij we desnoods met infraroodcamerameting naar de oorzaak ervan zoeken”, laat de hoogheemraad weten.

Vooijs ziet de beloning liever meer in geld uitgedrukt. “Ondernemen is kosten besparen, want daar zit de winst. Het verbruik van meststoffen is met 30 tot 40% gedaald door de juiste hoeveelheid te geven. Een ander kostenaspect zijn de bespuitingen. Als deze op een goede manier worden uitgevoerd en juiste plek terecht komen, hebben we minder emissies én meer mogelijkheden om het middelenpakket te behouden.”

Lozen op het riool
Telers moeten water lozen op het riool, waar ze door de gemeente op zijn aangesloten, en niet op het oppervlaktewater. Ter Woorst: “Wanneer een ondernemer te veel water heeft om het riool te lozen, bel dan de gemeente of het waterschap. Gezamenlijk kunnen we dan naar een passende oplossing zoeken.”

Download de leaflet hier

Harry Stijger

Glastuinbouw Nederland - © 2024