Over het wetsvoorstel
Het wetsvoorstel introduceert een landelijke basisnorm voor goed verhuurderschap in de vorm van algemene regels, waaraan verhuurders en verhuurbemiddelaars zich dienen te houden.

De algemene regels zien in relatie tot arbeidsmigranten toe op:

• Het voorkomen en tegengaan van discriminatie en intimidatie.
• De plicht om de huurovereenkomst op schrift en afzonderlijk van de arbeidsovereenkomst te stellen.
• De plicht om de arbeidsmigrant over zijn rechten en plichten ten aanzien van het gehuurde te informeren in een voor de arbeidsmigrant begrijpelijke taal.
• Ook krijgen gemeenten met dit wetsvoorstel de bevoegdheid om, in het geval van verhuur aan arbeidsmigranten, een verhuurvergunning te eisen, waarmee zij extra voorwaarden kunnen stellen aan verhuurders ten aanzien van verblijfsruimten.

Nieuwe initiatieven huisvesting
Nieuwe initiatieven voor de realisatie van huisvesting voor internationale medewerkers worden lang niet altijd met open armen ontvangen door omwonenden. Het is meer regel dan uitzondering dat het draagvlak in de buurt er in beginsel niet is. Soms lopen de gemoederen zo hoog op dat discussies ontaarden in bedreigingen. Onze ervaring is dat het ook anders kan, en moet: communicatie en het betrekken van omwonenden bij de planvorming zijn daarin voorwaardelijk. Wanneer initiatiefnemers - gesteund door de gemeente als vergunningverlener - investeren in open communicatie met de buurt, is er veel mogelijk, aldus Debby Minnee, omwonende van een huisvestingscomplex voor internationale medewerkers in Katwijk. Lees hier het verhaal van Debby.

Kwaliteitsverbetering huisvesting vergroot de tekorten
Het Expertisecentrum Flexwonen heeft in kaart gebracht hoeveel extra huisvestingslocaties voor internationale medewerkers gerealiseerd moeten worden na de aanstaande invoering van de Wet Goed Verhuurderschap.

In die wet wordt onder meer vastgelegd dat iedere internationale medewerker die er niet zelf voor kiest om met iemand samen te wonen, in zijn of haar huisvesting over een eigen kamer kan beschikken. De belangrijkste uitkomsten zijn dat er voor die kwaliteitsverbetering ten opzichte van de huidige situatie ten minste 156.000 extra kamers nodig zijn, boven op het al bestaande tekort.

Die extra huisvesting moet volgens het Expertisecentrum Flexwonen gevonden worden in de bouw van andere woonvormen dan reguliere woningen. Het is daarom noodzakelijk dat de gemeenten hiervoor de planologische ruimte bieden, aldus het Expertisecentrum Flexwonen.

Meer lezen? Download hier het rapport: Effecten van de kwaliteitsverbetering in de huisvesting van arbeidsmigranten.

Handhaving en regie houden
Kun je als gemeente regie houden op de plekken waar internationale medewerkers binnen de gemeentegrenzen wonen? Volmondig ja, blijkt uit onze praktijk. Gemeenten die concrete, integrale beleidskaders formuleren, waarin zowel ruimtelijke als kwalitatieve aspecten opgenomen worden, kunnen nieuwe huisvestingsinitiatieven van marktpartijen beoordelen op de grondslagen die voor hen belangrijk zijn.

Als ze daarnaast ook werken aan het in gesprek gaan met marktpartijen en aan de registratie van internationale medewerkers, krijgen ze meer inzicht in en grip op de huisvestingssituatie van deze doelgroep in hun gemeenten.

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het toezicht en het handhaven van de algemene regels en de verhuurvergunning. Hiervoor krijgen zij het bestuursrechtelijke instrumentarium van waarschuwing, bestuursdwang, bestuurlijke boete en als ultimum remedium de beheerovername tot hun beschikking. Om gemeenten te faciliteren in de handhaving krijgen zij vanaf 2023 eenmalig €9,2mln in 2023 en structureel €12,4mln.

Proactief aanwijzen van locaties
Er zijn ook gemeenten die nog een stapje verder gaan en proactief locaties aanwijzen die binnen de kaders en doelstellingen van de gemeente geschikt zijn voor de ontwikkeling van nieuwe huisvestingsinitiatieven.

Het blijkt een prima middel om aan het stuur te blijven staan van de ruimtelijke ontwikkeling en om de druk op de reguliere woningmarkt te verlichten. Zo heeft de gemeente Moerdijk in oktober 2022 vijf locaties aangewezen voor de huisvesting van internationale medewerkers.

Op de aangewezen locaties worden tussen de 112 en 450 mensen gehuisvest. De gemeente Moerdijk wil hiermee lucht scheppen in het lokale woningaanbod en internationale medewerkers, die volgens de gemeente hard nodig zijn voor de lokale economie, via huisvesters en uitzendbureaus, kwalitatief goede huisvesting kunnen bieden (bron internetbode).