Wat is het CO2-sectorsysteem en wat betekent het voor de glastuinbouw?

In de laatste week van oktober hebben alle glastuinbouwbedrijven een nota ontvangen van RVO over de verrekening CO2-emissie 2017. Glastuinbouw Nederland krijgt daar veel vragen over. Daarom is het zinvol om in te gaan op het hoe, het wat en het waarom van het CO2-sectorsysteem en op de samenhang met het verlaagde tarief energiebelasting, dat voor de tuinbouw geldt. Die verlaagde energiebelasting scheelt de sector ongeveer 120 miljoen euro aan energiebelasting per jaar.

Verlaagde energiebelasting en tegenprestatie sector
De overheid heft sinds de jaren ‘90 belasting over het eindverbruik van gas (en elektra). Voor de energie-intensieve glastuinbouw pakt deze opzet zeer ongunstig uit met onevenredig hoge lastendruk in vergelijking met de grote industrieën. Daarom is met de overheid een verlaagd tarief overeengekomen voor ketelgas (zie tabel in bijlage). Er is ook een verlaagd ODE-tarief voor ketelgas voor de glastuinbouw.
Vanwege EU-staatssteunregels moet de glastuinbouw daarvoor een tegenprestatie leveren: een CO2-emissieplafond en een verrekening als dat plafond wordt overschreden. Dit is in 2012 vastgelegd in een convenant en doorvertaald naar de Wet Milieubeheer en uitvoeringsbesluiten (destijds van het Productschap Tuinbouw, na opheffing van PT bij de overheid). Het CO2-sectorsysteem is op proef in 2011-2012 gestart en in 2013 formeel ingegaan.

EU-ETS: In de sector valt een klein aantal bedrijven onder het Europese CO2-systeem, het EU-ETS. Deze bedrijven voldoen op die manier aan de tegenprestatie energiebelasting en worden dus niet meegenomen in de berekening van de emissie binnen het CO2-sectorsysteem. Alle andere bedrijven vallen wel onder het CO2-sectorsysteem.

Oorspronkelijk emissie doel 2020
In 2012 heeft het toenmalige LEI (Landbouw Economisch Instituut), het huidige WEcR (Wageningen Economic Research) een prognose gemaakt van de ontwikkeling van de CO2-emissie van de glastuinbouw t/m 2020. Dat was de basis voor het CO2-emissie plafond 2020 van 6,2 Mton en de tussenliggende jaren (lineair aflopend van 7,5 Mton in 2013).

Technische correctie
In het CO2-convenant is afgesproken dat het afgesproken sectorplafond 2020 opnieuw kan worden bekeken als verwacht wordt dat WKK-netlevering en het areaal samen meer dan 0,5 Mton afwijking geven ten opzichte van de eerdere prognose en het daarvan afgeleide emissieplafond. In 2016 bleek uit onderzoek dat dit aan de orde was (minder areaal en minder netlevering dan verwacht) en met de kennis van toen was dat reden voor de convenantpartners om in 2018 in het convenant het doel van 2020 van 6,2 naar 4,6 Mton aan te passen.

Overschrijding emissieruimte 2017
Tot en met 2016 is de sector daar steeds binnen gebleven, maar begin 2020 werd duidelijk dat in 2017 sprake is van een overschrijding met 0,9 Mton. De reden van de overschrijding is dat onder andere WKK-netlevering en het areaal toch minder afnamen dan in 2016 werd verwacht. Op basis van de CO2-prijs in 2017 komt dat neer op 6,5 miljoen euro. In het CO2-sectorsysteem is van alle bedrijven het gasverbruik geregistreerd (formeel de CO2-emissie) en daarmee is de vergoeding van omgerekend 0,2 cent/m3 gas bepaald. Met de overheid is afgesproken dat het geïnde bedrag weer wordt ingezet ten bate van de energietransitie in de glastuinbouw (Programma Kas als Energiebron), een combinatie van middelen voor onderzoek en subsidieregelingen.

Actualisatie doel 2020
Omdat WKK-netlevering en het areaal, in tegenstelling tot de verwachtingen in 2016, minder afnamen dan verwacht, wordt op dit moment overeenkomstig de afspraak in het CO2-convenant het sectorplafond 2020 wederom bekeken. Afhankelijk van de uitkomst kunnen de convenantspartijen besluiten of er een technische correctie gaat plaatsvinden. Indien de uitkomst daartoe aanleiding geeft zal Glastuinbouw Nederland zich inzetten voor deze technische correctie.

Toekomst CO2-sectorsysteem
In 2019 is het Klimaatakkoord verschenen, met daarin ook een glastuinbouwparagraaf. Momenteel wordt dit vertaald naar een convenant energietransitie 2021-2030 waarin de CO2-emissieruimte tussen 2021 en 2030 zal worden afgesproken. Daarbij zal het CO2-sectorsysteem worden voortgezet.

Alexander Formsma

Webinar 'AOW in zicht'

Ieder jaar stromen werknemers op basis van leeftijd uit. Zij AOW ontvangen en een pensioen. In het eerst volgende Webinar van BPL gaat ons pensioenfonds in op vragen als: hoe werkt AOW aanvragen, kan ik een dag korter gaan werken, welke…

Glastuinbouw Nederland - © 2024