In de glastuinbouw zijn telers op diverse manieren bezig om de teelt van hun bloemen, planten en groenten en fruit te verduurzamen. Minder gebruik van fossiele brandstoffen is een belangrijk onderdeel van de klimaatambities van de sector. Vaak komt een deel van de oplossing uit onverwachte hoek. Want wie kan bedenken dat kassen vol jonge bromeliaplantjes worden verwarmd met stortgas afkomstig van afvalverwerkingsbedrijven.
Hans Fengers, hoofd technische dienst bij veredelingsbedrijf Corn. Bak uit Assendelft, zag die mogelijkheden ruim tien jaar geleden al. Het internationale bedrijf is specialist op het gebied van productveredeling en -vermeerdering en leverancier van zestig soorten jonge bromelia's en tropische potplanten. Daarvoor is veel warmte nodig. Die wordt voor een belangrijk deel zelf gemaakt met behulp van een WKK (warmtekrachtkoppeling). Die draait echter wel op gas, dus is een duurzaam alternatief een voorwaarde voor de komende decennia.
“Zo’n tien à twaalf jaar geleden was ik op excursie naar Afvalzorg Nauerna in Assendelft, onze buren. Daar zag ik dat zij verplicht zijn om het broeikasgas methaan af te fakkelen en te verbranden. Mijn reactie was: ‘kunnen wij misschien wat met die warmte.’ Het antwoord was in eerste instantie negatief, maar nadere bestudering toonde toch de potentie aan”, zo kijkt Hans Fengers terug.
Stortgas ontstaat door natuurlijke processen in stortlocaties. Het bestaat voornamelijk uit methaan dat bijdraagt aan het broeikaseffect. Afvalzorg Nauerna benadrukt op haar website ernaar te streven om het stortgas maximaal af te vangen door het aanleggen van stortgasonttrekkingsinstallaties. Op hun locatie in Noord-Holland wordt het gas opgevangen met gasbronnen en vervolgens met leidingen naar de gasonttrekkingsinstallatie vervoerd. Dit stortgas wordt zoveel mogelijk gebruikt voor het opwekken van duurzame elektriciteit en warmte. Deze warmte wordt in de zomer gebruikt om het kantoorgebouw te koelen. Alle warmte die over is levert Afvalzorg aan het nabijgelegen kassencomplex van Corn. Bak. Het gas dat niet kan worden benut, wordt op hoge temperatuur verbrand in een fakkel.
De bromeliakweker maakt dankbaar gebruik van het warmteoverschot van de afvalverwerker. “Het was een kwestie van het aanleggen van een transportleiding en een investering in een pomp, warmtewisselaars en een mengklep. Daarmee krijgen wij water van 90 graden Celsius ter beschikking. Dat voorziet voor 30% in onze warmtebehoefte. Daarmee besparen we op jaarbasis 300.000 tot 400.000 m3 aardgas”, geeft Hans Fengers aan. Het is een mooie regeling met een goede prijs voor de ontvangen warmte. “Uiteraard is het ook voor Afvalzorg een mooie boodschap, omdat ze al het gas dat aan ons wordt geleverd niet affakkelen.”
Dat roept de vraag op of er niet meer stortgas aan de buren kan worden geleverd. “Nee, de capaciteit van Afvalzorg is beperkt. Veel meer kunnen ze niet leveren, omdat de methaanproductie op het verwerkingsbedrijf niet groter is. De verwachting was zelfs dat met de afname van de hoeveelheid organisch afval, ook de hoeveelheid stortgas zou afnemen. Dat valt in de praktijk vooralsnog mee.”
Zoals gezegd vielen de investeringen voor Corn. Bak mee. Bovendien vond het Havenbedrijf Amsterdam het een mooi initiatief, waarvoor een subsidiebedrag beschikbaar werd gesteld. “Voor ons is Afvalzorg vooral een prettig en interessant bedrijf om mee samen te werken”, benadrukt Hans Fengers. “We zijn in gesprek over een nieuwe overeenkomst voor de langere termijn. Bij storing hebben we op deze manier een goede back-up. Dat is erg belangrijk, want als specialist in tropische planten hebben wij immers altijd warmte nodig. Uiteraard zo duurzaam mogelijk.”