In kassen krijgen planten precies genoeg water, geen druppel wordt verspild: hoe doen telers dat?

Een zielig ogende of dode plant in je vensterbank? Vaak heb je die dan te weinig of juist te veel water gegeven. Of je bent vergeten een scheutje plantenvoeding in je gieter te doen. Water en voedingsstoffen zijn essentieel voor planten. Nederlandse glastuinders weten er alles van. In hun kassen krijgen groenten, fruit, bloemen en planten precies genoeg water en voeding, geen druppel te veel of te weinig. Dat is beter voor de plant, maar ook voor milieu en klimaat. Hoe doen telers dat?

Klimaatcomputers sturen het watergeefsysteem aan. Dat doen ze op basis van cijfers over bijvoorbeeld de temperatuur, lichtinstraling en luchtvochtigheid in de kas. Op die manier geven telers niet te weinig en niet te veel water aan hun gewas en gaan ze verspilling van water tegen. Gezien de steeds drogere zomers in Nederland is dat laatste heel belangrijk.

Water opnieuw gebruiken
Maar er is nog iets wat veel telers doen om zo zuinig mogelijk om te gaan met water. In veel kassen gaat het gietwater dat de planten niet hebben opgenomen, door een filter heen om vervolgens te worden hergebruikt. Zo’n 70 tot 90 procent van het water wordt op die manier ‘gerecirculeerd’. Niet voor niets staan Nederlandse glastuinders er hierdoor om bekend enorm zuinig om te gaan met water.

Het water in de kas kun je, afhankelijk van het soort gewas, heel lang blijven hergebruiken door het aan te vullen met regenwater. Uiteindelijk zal de kwaliteit ervan teruglopen en is het water niet meer geschikt om aan de planten te geven. Dit water wordt dan gezuiverd en gaat naar het riool.

Voeding oplossen in water
Iedereen geniet graag van mooie bloemen en planten en van smaakvolle en gezonde groenten en fruit. Om gewassen van topkwaliteit te kunnen telen, gewassen die tegen een stootje kunnen en niet snel ziek worden, zijn de juiste voedingsstoffen heel belangrijk. Telers laten die voedingsstoffen oplossen in het gietwater zodat de planten deze meekrijgen via het watergeven. De dosering stemt de teler zo nauwkeurig mogelijk af op wat de plant nodig heeft. Ook met voedingsstoffen springt de teler op die manier zo zuinig mogelijk om.

Wetenschappelijk onderzoek
Maar hoe weet je wat een plant precies nodig heeft aan voedingsstoffen? Daar wordt in de glastuinbouw voortdurend wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Zo kunnen telers altijd volgens de laatste inzichten hun planten van water en voeding voorzien. Aan dit wetenschappelijk onderzoek betalen alle glastuinders in Nederland mee via Kennis in je Kas, een stichting die de sector daar speciaal voor heeft opgericht.

Watermonsters nemen
Daarnaast meten telers met een zogeheten EC-meter regelmatig het zoutgehalte van het gietwater. Het zoutgehalte zegt iets over het totale gehalte aan voedingsstoffen en geeft een gemiddelde waarde. Je kunt ook laten uitzoeken welke verschillende voedingsstoffen er exact in het gietwater zitten. Dan moet een teler een monster van het water laten nemen en dat laten analyseren in een laboratorium. Daar kun je dan zien wat er nog aan voedingsstoffen in het water zit en op die manier nagaan wat de plant wel of niet heeft opgenomen. Afhankelijk van het soort gewas, laten veel telers wekelijks of bijvoorbeeld per teeltfase hun water bemonsteren en analyseren.

Nieuwe precisietechniek
Een vorig jaar geïntroduceerde nieuwe precisietechniek tilt het nauwkeurig doseren van voedingsstoffen naar een hoger plan. Het jonge bedrijf CE-Line uit Emmeloord ontwikkelde een ingenieus apparaat waarmee telers op hun bedrijf real time kunnen meten wat hun planten precies aan voedingsstoffen opnemen.

Het apparaat beschikt over een speciale sensor die de meest essentiële voedingsstoffen in het water kan meten. Die data verstuurt het apparaat via internet naar het lab van CE-Line. Daar worden de gegevens binnen één uur geanalyseerd, waarna de teler de dosering van de voedingsstoffen handmatig of automatisch kan (laten) aanpassen. De teler kan zijn gietwater en voedingsstoffen zo de hele dag door monitoren. Als dat nodig is, kan hij daardoor nog sneller ingrijpen en voorkomen dat hij te weinig of te veel voedingsstoffen geeft.

Water rond de kas
Telers doen er dus alles aan om het water in hun kas zo schoon mogelijk te houden. Water dat ze niet meer kunnen hergebruiken, wordt gezuiverd en gaat naar het riool. Telers moeten echter ook in de gaten houden dat waterleidingen in de kas niet lekken. Want door lekkages kan gietwater met voedingsstoffen terechtkomen in de grond of in sloten rondom de kas. Om dat te voorkomen, is de glastuinbouw onlangs het project Transparante Tuinder gestart.

In het project Transparante Tuinder werkt de sector aan een meetsysteem waarmee telers real time de kwaliteit kunnen meten van het water in de sloten rond hun kas. De glastuinbouw krijgt daarbij hulp van diverse technisch specialisten, een waterschap en onderzoekers van Wageningen Universiteit. Als het project slaagt, hebben telers een meetsysteem in handen dat hun helpt eventuele lekkages in hun waterleidingen sneller op te sporen en te verhelpen. Ook zo draagt de glastuinbouw bij aan een schoner milieu.

Quincy von Bannisseht

Onboarden; sluitstuk of startpunt?

Bij Glastuinbouw Nederland zijn we altijd op zoek naar inspirerende verhalen. Deze keer ga ik, Ingrid Blom, themaspecialist Arbeid, in gesprek met Duijvestijn Tomaten. Zij zijn namelijk erg succesvol in het onboarden van internationale medewerkers.…

Glastuinbouw Nederland - © 2025