De duurzaamheid van de glastuinbouw gaat verder dan bijvoorbeeld het hergebruiken van grondstoffen in de eigen kas. Telers kunnen ook een belangrijke bijdrage leveren aan verduurzaming van de samenleving. Denk bijvoorbeeld aan het hergebruiken van restafval uit de kas voor andere producten, het voorkomen van wateroverlast of het verwarmen van huizen met warmte uit de kas. Hoe dat allemaal werkt wordt hieronder uitgelegd.
Het water dat telers gebruiken wordt bewaard in grote bassins. Die kunnen bij extreme regenval ook worden gebruikt om water op te vangen en zo wateroverlast te voorkomen bij huizen in de omgeving van de kassen. In het Westland wordt dat al gedaan in het project Rainlevelr. Dit in samenwerking met het Hoogheemraadschap Delfland.
Planten hebben warmte nodig om te groeien. Steeds vaker is die warmte in kassen afkomstig van geothermie. Geothermie, of aardwarmte, verwarmt water op een duurzame manier, namelijk heel diep in de aarde. Hoe dieper in de aarde hoe warmer. Het van nature aanwezige warme water wordt opgepomt en de warmte wordt gebruikt. Het afgekoelde water stroomt via een pomp weer terug naar de warme aardlaag. Daar wordt het weer opnieuw opgewarmd. Deze aardwarmte wordt gebruikt om kassen te verwarmen. Maar kan ook worden benut voor het verwarmen van huizen, scholen of sporthallen.
Een andere voedingsstof voor planten om te groeien is CO2. Dat is een reststof van de industrie, die via leidingen vanuit bijvoorbeeld de Europoort naar teeltgebieden in Zuid- en Noord-Holland wordt getransporteerd en daar ingezet wordt om planten te laten groeien in de kas.
In het boek 'Maak je eigen greenhouse' lees je hoe de glastuinbouw werkt aan het minder gebruiken van fossiele brandstoffen. Dat gebeurt niet alleen met aardwarmte, maar ook met andere technieken. Sommige van die technieken zijn ook voor je eigen woning interessant.
De glastuinbouw wil uitblinken op gebied van goed werkgeverschap. De sector heeft veel te bieden op het gebied van werkgelegenheid:
Met een baan in en om de kas lever je een bijdrage aan een duurzame samenleving.
Groen zorgt voor leefbare steden. Bomen en planten zorgen voor verkoeling op zomerse dagen. Mede door de klimaatverandering krijgen we hier in West-Europa steeds meer mee te maken. Planten zijn ook geschikt als wateropslag waardoor de bodem in stedelijke gebieden vruchtbaar blijft. Daarbij komt dat parken een maatschappelijke functie hebben om te kunnen socializen en ontspannen in een natuurlijke omgeving.
Het klimaat, de stikstofcrisis, de afname van bijen en andere insecten en de toenemende problematiek rondom de eikenprocessierups, het zijn allemaal signalen dat het niet best gaat met de biodiversiteit in Nederland. De situatie is urgent. Dat onderkennen ook de ondernemers in de glastuinbouw. Daarom wordt in diverse regio's in Nederland gemonitord naar insecten. Doel is het verhogen van de biodiversiteit in deze kassengebieden. Lees hier meer over hoe de glastuinbouw de bloemetjes buiten zet.
Bij het dagelijks snijden van bloemen, of het wisselen van tomatenplanten in de kas, ontstaat plantenafval. Dat noemen we ook wel reststromen. Dit groene afval kan worden verwerkt tot compost. Maar nog beter en duurzamer is het om die plantenresten te gebruiken als grondstof voor productieprocessen buiten de glastuinbouw.
Zo is er bijvoorbeeld handgel gemaakt met bloemenextracten en worden tomatendoosjes gemaakt van de vezels uit de tomatenplanten. Stengels van chrysanten krijgen een nieuw leven als onderdeel van bouwblokken en restanten van lelies worden gebruikt voor het maken van papier.
Met resten van chrysantenstengels en mycelium van een paddenstoel is bij Beyond Chrysant een geluidswerende wand ontwikkeld. Wouter Duijvesteijn: 'Dit project brengt ons dichter bij het moment dat reststromen echt waarde krijgen.'
Penning Freesia heeft een eigen composteringsmachine waar een deel van het restmateriaal wordt verwerkt tot compost. Marko Penning: 'Dat gebruiken we zelf in de kas. Resultaat is dat we van vier containers naar de afvalverwerker terug zijn gegaan naar één.'
Jonge bromeliaplantjes in de kas verwarmen met restproducten van het nabijgelegen afvalverwerkingsbedrijf. Dat gebeurt bij bromeliakwekerij Corn. Bak. Hans Fengers: 'Dat voorziet voor 30% in de warmtebehoefte. Daarmee besparen we op jaarbasis zo'n 400.000 m3 aardgas.'
Van de resten van de leliestengels uit de kas bij Moerman Lilium wordt papier gemaakt. De vezels uit de stengels zijn bruikbaar voor de productie hiervan. Jaap Moerman: ‘Je groene afval nadrukkelijk zien als belangrijke grondstof, daar word ik enthousiast van.'
Jeffrey Ammerlaan: "Een vriend van mij is patissier en ik vroeg me af of de prachtige paarse kleur van de planten ook gebruikt kan worden in zijn vakgebied. Dan ga je brainstormen en speuren. Onder andere met als resultaat dat de plant afkomstig is van een eetbare familie. Dat biedt perspectief."
