Met inzet van UV-C-licht kan ruim 90% van de meeldauwschimmel worden afgedood of voorkomen. Daarnaast zijn biologische bestrijders goed bestand tegen dit licht, waardoor UV-C in de juiste dosering prima onderdeel kan vormen van een IPM-strategie. UV-C-behandelingen blijken effectiever te zijn in de nacht dan overdag. Dat komt doordat de schimmel blauw licht nodig heeft om te herstellen van de UV-C-behandeling. En dit blauwe licht is overdag wel aanwezig in het zonlicht en in de nacht logischerwijs niet.

Effectief
Voordeel is ook dat er dan geen medewerkers in de kas zijn. De teler kan al een uur voordat de zon ondergaat starten met de UV-C-behandelingen en doorgaan tot drie uur voor zonsopgang.
UV-C-licht is ook effectief tegen spint: volgens onderzoekers kan 60% van de spintmijten worden afgedood. UV-C heeft geen effect op vruchtrot. Van de roofmijten die worden ingezet tegen trips en witte vlieg overleeft 85% van deze roofmijten behandelingen met UV-C. De populatie blijft voldoende gespaard om de diverse plagen effectief onder controle te houden. Hierdoor past UV-C, in de juiste dosering, prima in een IPM-strategie.

Autonoom rijden
In de praktijk is te zien dat de kasinrichting en teeltsystemen van telers sterk verschillen. Op een buisrailsysteem loopt de robot goed, maar op bedrijven zonder buisrail - waar de robot op luchtbanden door de gewasrij loopt -  zijn nog wel stappen te zetten richting een volledig autonome navigatie. Dat bleek ook op dit bedrijf van Mark Roovers, waar geen buisrailsysteem aanwezig is. Hoewel de inzet van UV-C bewezen effectief is tegen meeldauw, moet de robot wel in alle teeltsituaties goed autonoom kunnen rijden. Dit is momenteel de belangrijkste voorwaarde voor succes.
Thomas Hoeterickx van Octiva gaf toe dat het inderdaad nog een uitdaging is om de robot in alle soorten kassen en in alle teeltsystemen autonoom te laten rijden. Bij buisrail gaat dit al zonder problemen, maar we werken nu aan een robuuste variant, die in zoveel mogelijk kassen en teeltsystemen ook zonder buisrail inzetbaar is.

Terugverdientijd
De robot bestaat uit een basisplatform Xenion, waarop de UV-C-module Lumion is gepositioneerd. Deze is in hoogte verstelbaar. Een teler kan op zijn telefoon onder andere ingeven welke rijen de robot wanneer moet behandelen en welke rijsnelheid en UV-C-dosering moet worden aangehouden. De robot beweegt zich autonoom door de kas, bepaalt met behulp van camera’s zijn positie middenin de rij en draait ook zelfstandig bij het pad.
De investering is afhankelijk van onder andere batterijcapaciteit en gekozen lampunit en ligt tussen de € 35.000 en 45.000. Bij drie teelten per jaar is de investering binnen twee tot tweeënhalf jaar terug te verdienen.

Demonstratie in aardbeienkas
Na de presentaties volgde in de kas van Mark Roovers een demonstratie van de UV-robot. De meeste ondernemers waren onder de indruk. Henny van Gurp, die het Interreg-project  ‘UV-ROBOT’ begeleidt vanuit Glastuinbouw Nederland en Stichting Aardbei Onderzoek, geeft aan dat er veel enthousiaste reacties waren. “De sector wil verduurzamen, mede omdat het pakket aan gewasbeschermingsmiddelen verschraalt. UV-C helpt ons hierbij. Bij navigatie op luchtbanden moet de robot echter honderd procent werken en robuust zijn. Als dat lukt, liggen er kansen. Dan kan de robot immers ook in de stellingteelt worden ingezet.

Deze bijeenkomst werd mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van het Europese Regionale Ontwikkelingsfonds verstrekt door het Interreg North West Europe Program in het kader van UV-ROBOT.

Fotobijschriften:
Hoofdfoto: De aardbeientelers bestuderen de demonstratie met de robot in de aardbeienkas.
Foto 2: Het platform Xenion waarop de UV-C-module Lumion is gepositioneerd.