Hoewel Rino Mans pas sinds een jaar is aangesloten bij de BCO-commissie van het project, volgt de teler uit Tuil de ontwikkelingen in de Demokas 2030 in Bleiswijk al enkele jaren op de voet. “We hebben met zijn allen al flink wat bereikt, grote stappen gezet richting een toekomstbestendige gerberateelt”, stelt hij. “Zo was het enkele jaren geleden sterk de vraag of telen onder LED’s überhaupt mogelijk was in gerbera. Het onderzoek heeft aangetoond dat dit zeker kan en daarnaast veel informatie opgeleverd over de te hanteren scherm- en ontvochtigingsstrategie. Dit zijn naar mijn mening de belangrijkste winstpunten van de afgelopen jaren. En daar plukken we als sector ook al de vruchten van: telen onder LED-belichting is inmiddels de standaard op ieder gerberabedrijf.”

Grotere verversingscapaciteit
Eind juni werd er opnieuw geplant in de Demokas 2030. Het onderzoek spitst zich dit teeltseizoen toe op een verdere reductie van de energie-inzet, geeft Mans aan. Met name het volledig gesloten houden van het energiedoek gedurende de wintermaanden is hierbij een belangrijk streven. “De LBK’s met slurven die nu doorgaans worden ingezet voor ontvochtiging hebben een verversingscapaciteit van 5 kuub per uur. Dat is voldoende wanneer je het energiedoek alleen in de nacht gesloten wil houden. Maar wanneer je met LED werkt, wil je als teler in de wintermaanden vaak ook overdag je scherm dichthouden. Dan is een verversingscapaciteit van 5 kuub niet voldoende, waardoor toch nog vaak een kier moet worden getrokken. Dat is logischerwijs niet wenselijk en kost veel energie. Daarom testen we dit seizoen in de demokas met een LBK-systeem met een verversingscapaciteit van 10 kuub per uur. Ik ben heel benieuwd hoe dat zal uitpakken. Hopelijk lukt het daarmee om het energiescherm 24/7 gesloten te houden in de wintermaanden, mét behoud van kwaliteit. Afgelopen winter ontstonden op diverse bedrijven namelijk problemen met rotkoppen. In de nieuwe teelt wordt ook gekeken hoe dit kan worden voorkomen. Om hier een goed inzicht in te krijgen is een ras aangeplant dat zeer gevoelig is voor rotkoppen, namelijk Love Me.”

Positionering slurven
Mans is ook benieuwd wat de optimale positionering is van de slurven in het gewas. Ook daar wordt in de nieuwe teelt mee geëxperimenteerd. “In een deel van de kas hangen de slurven onder in het gewas, wat gebruikelijk is, terwijl deze in het andere deel boven het gewas hangen. Zo hopen we antwoord te krijgen op de vraag wat de juiste plek is voor een optimale ontvochtiging. Met de slurven onderin het gewas zie je in de ochtend, wanneer de LED-lampen aangaan, vaak dat het vocht opstijgt en een tijdje blijft hangen rond de bloemen. Dat is vanzelfsprekend niet wenselijk. Wellicht is dat te tackelen door de slurven boven het gewas te hangen. Het is dan wel weer de vraag of het oude gerberablad onderin niet te vochtig wordt, en wat voor effect dat heeft. Op al deze vragen hopen we in de nieuwe teelt antwoorden te krijgen.”

Gerichtere watergift
De teler is verder nieuwsgierig op welke manier de watergift kan worden geoptimaliseerd. Hij is ervan overtuigd dat er wat dit betreft veel te winnen is in de gerberateelt. “We zijn in gerbera’s gewend om te werken met vijftig procent drain; dat is erg veel. Dat betekent dus ook dat we te veel water geven, wat weer zorgt voor veel verdamping en vocht in de kas. En dit kost extra energie. Mijn overtuiging is dan ook dat een gerichtere watergift kan helpen om energie te besparen. Ook dat wordt in deze teelt onderzocht.”

Turkse mot
Mans geeft verder aan dat biologische bestrijding een belangrijk speerpunt is in de proefteelt. ‘We willen de inzet van biologische bestrijders tegen onder meer trips en witte vlieg optimaliseren. Tegen het grootste probleem in onze teelt, Turkse mot, kunnen we echter nog geen natuurlijke vijanden inzetten. En het middelenpakket wordt wat dit betreft steeds smaller. De inzet van insectengaas is eigenlijk de enige goede remedie hiertegen, maar is niet een sluitende oplossing. Het is daarom wenselijk om ook onderzoek te doen naar andere goede preventie- en bestrijdingsmogelijkheden.”

Dit project wordt gefinancierd door Kas als Energiebron, het innovatie- en actieprogramma vanuit het ministerie van LNV en Glastuinbouw Nederland.
(Tekst: Ank van Lier)