Onderhandelingen op klimaattop COP28 in Dubai over land- en tuinbouw stranden, wel uitfasering fossiel ingezet

Een dag later dan gepland, maar woensdag 13 december kwam de COP28 ten einde. Op de klimaattop in Dubai kwamen wereldleiders en bedrijfsleven in grote getale bijeen om nieuwe klimaatafspraken te maken. Nieuwe afspraken over het versneld afbouwen van fossiele subsidies vond steun onder alle 198 landen.

Geen steun was er voor de uitwerking van de landbouwagenda van de vorige COP27. Onderhandelingen daarover strandden door toedoen van een groep ontwikkelingslanden. Glastuinbouw Nederland bereidt zich nu voor op het heropenen van de onderhandelingen in Bonn in juni 2024 en in Azerbeidzjan in november. 

Afgelopen jaar werd op COP27 in Egypte de Sharm-el-Sheikh-overeenkomst (SSJW) gesloten. Het SSJW-akkoord van de Verenigde Naties (VN) waarborgt dat klimaatmitigatie niet ten koste mag gaan van voedselzekerheid. Ook moeten landen boeren en tuinders beschermen tegen de negatieve gevolgen van klimaatverandering. Op COP28 was de hoop om een akkoord over de uitvoering van het SSJW te sluiten. Glastuinbouw Nederland liet zich in Dubai vertegenwoordigen door LTO Nederland, Europese koepelorganisatie COPA-COGECA en onze wereldwijde paraplu, de World Farmers’ Organisation (WFO).

Landbouwonderhandelingen gestrand
In de COP28-landbouwonderhandelingen lag de uitwerking van de SSJW-routekaart op tafel. Op COP27 kwamen de VN-landen met het SSJW overeen dat een online kennisportaal zal worden opgericht en dat er jaarlijks wordt gerapporteerd over de activiteiten die in het kader van het SSJW zijn georganiseerd. Daarnaast moet de VN onder het SSJW ieder jaar workshops organiseren voor de land- en tuinbouwsector over de financiering, innovatie en capaciteitsontwikkeling in relatie tot klimaatverandering. Het doel van het SSJW is dan ook om klimaatonderzoek, -innovaties en -financiering eenvoudig toegankelijk en toepasbaar te houden voor boeren en tuinders, maar ook dat klimaatmaatregelen rekening houden met de lokale en nationale context om voedselproductie te behouden.

Die afspraak, die 198 landen voor vier jaar zijn aangegaan, werd nu op COP28 door de G77 van ontwikkelingslanden na 2,5 jaar gepauzeerd. Daarmee dreigt pragmatisch klimaatbeleid, zoals vorig jaar in Egypte afgesproken, voor de land- en tuinbouw opnieuw naar de achtergrond van het VN-toneel te verdwijnen. De garantie dat klimaatmitigatie niet ten nadele mag zijn van voedselzekerheid, staat weer op de tocht. Om dat te voorkomen bereidt Glastuinbouw Nederland zich alvast voor op het heropenen van de onderhandelingen op de tussentijdse klimaattop in Bonn (Duitsland) in juni 2024 en op COP29 in Baku (Azerbeidzjan) in november 2024 met de G77.

Uitfasering fossiele subsidies
COP28 sloot af met een akkoord over de wereldwijde uitfasering van fossiele subsidies. Uiteindelijk was er consensus over 'een transitie weg van fossiele brandstoffen in onze energiesystemen, op een rechtvaardige, ordelijke en billijke manier, om netto nul te bereiken in 2050, in overeenstemming met de wetenschap.' Glastuinbouw Nederland ziet dit globale akkoord in het verlengde van de door klimaatminister Jetten aangekondigde dialoog over de afbouw van fossiele subsidies voor bedrijven. De organisatie heeft eerder al aangegeven te willen worden meegenomen in deze dialoog over de doelen en het tijdspad van deze afbouw. Op COP29 in Azerbeidzjan zal de uitwerking van deze afspraak centraal staan.

Jesse Schevel

Glastuinbouw Nederland - © 2024