Zonder vruchtbaar substraat groeit een plant echter simpelweg niet goed en is deze kwetsbaarder. Om de Europese lobby op dit dossier te intensiveren en meer over deze sector te leren, verzamelde de werkgroep Bloemen en Planten van COPA-COGECA in Riga voor zijn jaarlijkse zomervergadering. Naast veen diende deze jaarvergadering traditiegetrouw als ijkmoment van onze gezamenlijke sierteeltlobby in Europa.

In drie dagen bezocht de werkgroep Bloemen en Planten van onze Europese koepelorganisaties COPA-COGECA diverse sierteelt- en substraatbedrijven, het Letse ministerie van Landbouw en veengebieden. Ieder jaar legt de werkgroep een bezoek aan een andere EU-lidstaat af om over belangrijke Europese dossiers te spreken, de sierteeltlobby te coördineren en de transnationale samenwerking te versterken. 

Veen als bouwsteen van gezonde teelten
Naast Finland geldt Letland als grootleverancier in Europa van veen voor substraten. In totaal bestaat 10% van het Letse grondgebied uit veen. Van deze veengrond wordt slechts 4% wordt gebruikt voor extractie, oftewel 0,4% van het totale grondgebied. 98% van alle gewonnen veen wordt hoogwaardig toegepast in de tuinbouw. In 2021 groeide de export van Lets veen naar €230 miljoen. De doelen in de EU-Natuurherstelwet en Bodemgezondheidswet om veengebieden te vernatten raken de Baltische staten dan ook economisch hard. Maar ook de natuur, doordat vernatting van veengebieden de natuurlijke condities en het landschap van deze landen radicaal zal veranderen. Dit terwijl lidstaten als Letland al een hoog organisch stofgehalte in de bodem kennen en veen in deze regio jaarlijks nog steeds verder aangroeit. Net als in Nederland kende Letland een gebruik van veen en bruinkool voor elektriciteitsproductie, die toepassing vormt vandaag de dag nog vaak steen des aanstoots voor milieuorganisaties.

Jean Aerts, werkgroepvoorzitter COPA-COGECA, benadrukt het belang van veen voor realisatie van de Europese Green Deal: “Als het om veen gaat, focust wetgeving zich vooral op zijn rol in klimaatmitigatie. De hoogwaardige toepassing van veen in de tuinbouw blijft daarbij vrijwel onderbelicht. Veen heeft als onderdeel van het substraatmengsel een aantal unieke eigenschappen waar de plant weer van profiteert. Maar veen kan anders dan fossiele brandstoffen weer aangroeien. Het is een plant die met fotosynthese CO₂ vastlegt. Het was goed met eigen ogen te zien hoe veenherstel wordt toegepast. Want zolang duurzame alternatieven ontbreken, zal veen, waaronder uit Letland, cruciaal blijven in de Europese sierteelt. Dat is het eerlijke verhaal als we de EU in de toekomst verder willen vergroenen. Europese wet- en regelgeving moet die bijdrage eerlijk erkennen en meer oog krijgen voor de geografische en natuurlijke kenmerken van een regio.”

COPA-COGECA schroeft sierteeltlobby op
De Green Deal drukt een grote stempel op de toekomst van de Europese tuinbouw. Naast natuurherstel hebben met name de aangekondigde Brusselse gewasbeschermingsregels grote gevolgen voor de sierteelt. Op het Letse landbouwministerie besprak de werkgroep daarom de impact-analyse van WUR en stemde zijn lobby richting EU-instellingen af, die na de zomer dit wetsvoorstel zullen behandelen. Daarnaast werkte de werkgroep aan een gedeeld lobbyplan over de te verwachten wetsvoorstellen omtrent bodemgezondheid en nieuwe veredelingstechnieken, dat de komende weken verder wordt vormgegeven.

Voorzitter Aerts: “In Europa ziet men de sierteelt vaak als kleine sector. Naast een groot economisch belang zoals in Letland en Nederland, is de sierteelt ook van groot belang in het vergroenen ons continent. De komende maanden zullen we dát als COPA-COGECA duidelijk maken aan het Europees Parlement en de EU-landbouwministers, als zij over de laatste Green Deal-dossiers besluiten. Dat is onze gezamenlijke opdracht en vraagt een intensievere tuinbouwlobby. Want alleen met een verenigde stem van alle Europese siertelers en coöperaties kunnen we onze belangen in Brussel effectief behartigen.”