Als we praten over hoe we ons voedsel het beste kunnen produceren, moeten we er volgens komkommerteler Inge de Vries (Drenthe Growers) voor waken dat zo’n gesprek eindigt in een welles-nietes discussie. 'Want misschien is er in Nederland wel ruimte voor alles.'

Gijsbert Verboom van Gerbera United: ‘We weten altijd hoeveel bloemen we in onze voorraad hebben. De robot is ruim drie jaar in gebruik en vergde een forse investering, maar we sparen er inmiddels 15 tot 20% arbeid mee uit. Dat zijn toch drie tot vier mensen.’

Kinderarts Koen Joosten van het Erasmus MC: 'Groenten en fruit zijn een essentieel onderdeel van het voedingspatroon van kinderen, gezien alle voedingsstoffen die nodig zijn voor kinderen om te kunnen groeien en ontwikkelen.'

Leo Verbeek van groentekwekerij BioVerbeek: “Biologisch, duurzaam en vernieuwend zijn de kernwaarden van ons bedrijf. Ook circulair denken en doen is inmiddels een onderdeel van de bedrijfsvoering, want het restafval van de planten vormt de basis voor hoogwaardige compost."

Op Internationale Vrouwendag zet Karolien Tesselaar van Alstroemeriakwekerij Tesselaar al haar medewerksters in het zonnetje en trakteert ze hen op, hoe kan het ook anders, bloemen. 'Van ons personeel komt ongeveer 45% uit het buitenland. Voor met name de vrouwen uit Oekraïne heeft Vrouwendag grote betekenis. Dus daar wil ik graag iets mee doen.'

Elk jaar is ’ie in december weer te koop: de kerstster, oftewel Poinsettia. De plant heeft weliswaar bloemen, maar het gaat om de schutbladeren. Die staan in stervorm om de kleine onopvallende bloemetjes heen. 'De rode zijn nog steeds verreweg de meest gevraagde kleur, zegt Gerard van Deventer.

Als je aan Luuk van Duijn vraagt wat hij het leukst vindt aan ondernemer-zijn, hoeft hij daar niet lang over na te denken. 'Het verbeteren van alle bedrijfsprocessen om een zo optimaal en duurzaam mogelijk product te kunnen leveren.'

In het Friese dorp Berlikum kun je van april tot en met december verse aardbeien uit de muur halen. René van Wingerden en zijn vrouw Marlies runnen er sinds twee jaar een aardbeienkwekerij. 

De vetplanten van kwekerij OVATA dragen het keurmerk On the way to PlanetProof. 'Je kunt er daardoor op rekenen dat je vetplant duurzamer is geteeld met oog voor het klimaat en het milieu', zegt Karin. Hoe voldoe je aan de stenge eisen van het keurmerk?

De zomer is dé periode om optimaal te genieten van een tuin, terras of balkon vol vrolijke pot- en perkplanten. “En die zijn ook nog eens duurzaam geteeld”, verzekert Dieter Baas van Baas Kwekerij uit Ens.

Je werkende leven je blijven ontwikkelen, dat is het motto van de glastuinbouw. Bij Duijvestijn Tomaten gebeurt dit al heel veel. Zo is Kim (foto links) in 2021 begonnen als locatiemanager en sinds januari 2023 is ze projectmanager.

 In het Westland hebben veel telers gekozen voor collectieve zuivering, in samenwerking met Hoogheemraadschap Delfland, de gemeente en de provincie. Amaryllisteler Martin Boers uit ’s-Gravenzande is daar nauw bij betrokken.

Binnen het brede, kleurrijke aanbod van Nederlandse snijbloemen ontpopt de gerbera zich meer en meer tot veelzijdige ‘blijmaker’. “De gerbera zorgt voor vrolijkheid en tovert gegarandeerd een glimlach op het gezicht van elke moeder die daarmee wordt verrast”, verzekert Iris van Santen van gerberaspecialist Holstein Flowers.

‘Onze teeltmethode begint bij de wortel. De planten staan op een ziektewerend substraat en krijgen een kleine hoeveelheid biostoffen toegediend bij iedere gietbeurt water. Daarmee wordt de bodem zelf aan het werk gezet', vertelt Pieter Stolk.

Wat maakt de tomaat extra gezond? Een tomaat bevat niet alleen veel Vitamine C, maar vooral ook een hoog lycopeen-gehalte. Chantal Stolze: 'Onze tomaten passen prima bij een gezonde en vitale levensstijl, mede doordat de tomaten boordevol vitamine C en kalium zitten.'

Bij gerberateler Marius Mans van Mans Flowers gaat er geen water verloren. Marius: ‘Bij ons wordt 100% van het water in de kas (her)gebruikt. Wij maken gebruik van een gesloten teeltsysteem.’

Voor de bescherming van de paprika’s gebruikt Wouter Overgaag in zijn kassen zoveel mogelijk biologische middelen. 'Het liefst zetten we vriendelijke beestjes in tegen schadelijke beestjes. Maar dat is soms makkelijker gezegd dan gedaan.'

Komkommerteler Kees Vahl is een van de tuinders die is aangesloten bij het aardwarmtecluster Greenhouse Geo Power in de Koekoekspolder in Overijssel. Tuinders uit de regio nemen warmte af van de bron, die vervolgens in de kassen wordt gebruikt. 'De afgelopen jaren is miljoenen m3 aardgas bespaard.'

Jonge bromeliaplantjes in de kas verwarmen met restproducten van het nabijgelegen afvalverwerkingsbedrijf: dat gebeurt bij Corn. Bak. Hierover zegt Hans Fengers: 'Dat voorziet voor 30% in de warmtebehoefte. Daarmee besparen we op jaarbasis zo'n 400.000 m3 aardgas.'

Pieter Wijnen is een van de directieleden van Wijnen Square Crops. In april 2022 werd het familiebedrijf de winnaar van de prestigieuze Tuinbouw Ondernemersprijs. 'Plezier hebben in hetgeen je doet, dat is voor mij de basis van goed ondernemerschap.'

'Ik ben iemand van de groene vingers', zegt gerberateler Ruud Batist uit Maasdijk zich ontvallen. Die constatering zegt veel over de manier waarop hij aankijkt tegen zijn manier van gerbera’s telen. Balans en vitaliteit zijn termen die regelmatig terugkomen in zijn verhaal.

Bij potplantenkwekerij Ammerlaan-Sosef worden reststromen verwerkt tot natuurlijke kleurstof, die gebruikt wordt in andere producten. 'Het geeft veel meer voldoening als een andere ondernemer wat kan met jouw reststromen,' vertelt Jeffrey Ammerlaan.

Bij Penning Freesia worden resten groen afval hergebruikt en verwerkt tot onder andere papier. 'Onze ambitie is om al ons organische restmateriaal te hergebruiken. Ik denk dat het realistisch is om dat in de komende twee tot drie jaar te realiseren,' vertelt Marko Penning. 

Van de resten van de leliestengels uit de kas bij Moerman Lilium wordt papier gemaakt. De vezels uit de stengels zijn bruikbaar voor de productie hiervan. Jaap Moerman: ‘Je groene afval nadrukkelijk zien als belangrijke grondstof, daar word ik enthousiast van.'

'De groene kamerplant zamioculcas is een intensieve teelt. De plant heeft een tropisch klimaat nodig. Dat betekent onder andere voldoende warmte en licht', vertelt Tom van Winden uit het Drentse Erica.

De chrysant is voor de consument een bekende bloem. 'Maar hoe we telen en welke innovaties er plaatsvinden in en om de kas, daarvan heeft de consument geen weet,' vertelt David van Tuijl van Linflowers. Bij familiebedrijf Linflowers worden sinds 1978 het hele jaar door chrysanten geteeld.

Waar veel aardbeientelers de afgelopen jaren de overstap hebben gemaakt van de buitenteelt naar de kas, is de familie van Rob van Enckevort al sinds 1960 actief met teelt onder glas. Rob: 'Wij kiezen voor rassen die we zo duurzaam mogelijk kunnen telen.'

Het telen van paprika’s die voldoen aan de strenge kwaliteitseisen die afnemers stellen, dat is de passie van Ruud Duijnisveld. 'Daarnaast geeft het mij veel voldoening als het gewas lekker groeit en we consumenten blij maken met onze paprika's.'

Daniel van den Nouweland: 'De Red Naomi’s, maar ook de witte, roze en gele soorten die we telen, zijn hele bijzondere rozen. We moeten als Nederlandse telers op innovatieve en duurzame wijze rozen van topkwaliteit telen.'

Met resten van chrysantenstengels en mycelium van een paddenstoel is bij Beyond Chrysant een geluidswerende wand ontwikkeld. Wouter Duijvesteijn: 'Dit project brengt ons dichter bij het moment dat reststromen echt waarde krijgen.'

32 jaar kweekten Kees en Geert-Jan van Tuijl in Zaltbommel paprika’s. Eind 2021 schakelden zij over naar frambozen en aardbeien. 'Wij zien goede marktkansen voor deze zachtfruitsoorten', zegt Geert-Jan over de gemaakte keuze.

'Dat spinazie goed voor je is, leer je al als kind. Dat ook jongeren de rucola hebben ontdekt, is uit oogpunt van gezondheid een positieve ontwikkeling', vertelt rucola en spinazieteler Merijn Vreugdenhil van Vreugdenhil Vegetables.

Niels Koolstra en Ruud Zwinkels van Eminent: 'Wij veredelen vanuit de voortdurende uitdaging aan ‘moeder natuur'. Natuurlijk gebruiken we de databank aan genetisch materiaal, maar de uitkomst van een kruising blijft altijd spannend.'